Azərbaycan dili və ədəbiyyat fənnindən ixtisas sualları

AZƏRBAYCAN DİLİ VƏ ƏDƏBİYYAT FƏNNİNDƏN MÜƏLLİMLƏRİN İŞƏ QƏBUL İMTAHANINA HAZIRLAŞANLAR VƏ ALİ MƏKTƏBLƏRƏ HAZIRLAŞAN ABİTURİENTLƏR ÜÇÜN TEST SUALLARI

- AZƏRBAYCAN DİLİ VƏ ƏDƏBİYYAT

- İXTİSAS SUALLARI ( MÜƏLLİMLƏRİN İŞƏ QƏBULU İMTAHANI )

- DİAQNOSTİK QİYMƏTLƏNDİRMƏ

YENİLƏNİR...

PDF FORMATDA YÜKLƏYİN: 

I

1. Səhv yazılmış sözü müəyyənləşdirin.

A) radifikasiya B) laübalı C) fövqəlbəşər

D) əhli-qələm E) rayihəli

2. Vurğusu II hecaya düşən sözlər hansıdır?

1. Avropa 3. qaçarkən 5. məsləkdaş

2. qiraət 4. sapsarı 6. konvensiya

A) 1, 3, 4 B) 2, 3, 5 C) 3, 4, 5 

D) 1, 3, 6 E) 2, 4, 6

3. İsim və sifət kimi işlənən söz hansıdır?

A) sönük B ) oynaq C) sarıq 

D) işlək E) qalıq

4. Məntiqi ardıcıllığı tamamlayın:

lüğəvi, ailəvi, dünyəvi, səmavi,....

A) mülki B) elmi C) kütləvi 

D) mənəvi E) dairəvi

5. Əsl Azərbaycan sözlərinə aid olmayan xüsusiyyətləri 

seçin:

I. Sonu “o”, “ö”, “e” saitləri ilə bitən sözlər

II. Söz kökünün əsasən sabit olması

III. Sözün “r” hərfi ilə başlaması

IV. Sözdə ahəng qanununun gözlənilməsi

A) II, IV B) I, III C) II, III 

D) III, IV E) I, IV

6. Hansı cümlənin xəbəri frazeoloji birləşmə ilə ifadə 

olunub?

A) İstənilən vəziyyətdən asanlıqla çıxmaq onun adəti 

idi.

B) Ondan kömək umanlara daim əl tutar, yardım 

göstərərdi.

C) İkiüzlü insanlara uyub yuvanı dağıtma!

D) Bu işlərin sonunun yaxşı olacağına inanıram.

E) Mənim üçün hər açılan səhər yeni bir başlanğıcdır.

7. Hansılara antonim qarşılıq tapmaq olar?

1. cinayət 3. təvazökar 5. daimi

2. zərif 4. təmkin 6. fikir

A) 1, 3, 5 B) 3, 4, 6 C) 2, 4, 6 

D) 1, 2, 3 E) 2, 3, 5

8. Mənsubiyyət şəkilçili sözləri seçin:

1 2

... Anladım ki, ana dilim

3 4

Ürəyimdən çıxmaz mənim

5 

Doğransam da dilim-dilim!....

A) 3, 4 B) 2, 5 C) 2, 3, 5 

D) 1, 4, 5 E ) 2, 3

9. “Səncə, o da bizimlə gedəcəkmi?”

cümləsində işlənmiş köməkçi nitq hissələrini 

ardıcıllıqla göstərin.

A) ədat, qoşma, ədat

B) ədat, bağlayıcı, qoşma

C) modal söz, bağlayıcı, ədat

D) bağlayıcı, qoşma, modal söz, ədat

E ) modal söz, bağlayıcı, qoşma, ədat

1

10. ..Mən sözün öz mənasını istəmirəm, 

2

Bir məzmuna o qul olur, 

3

O duyğudan məhrum olur, 

Yoxsul olur.....

Sənin əlvan duyğuların

4

Sözün məna sərhəddindən o taydadır.

İşarələnmiş hansı əvəzliklərdən sonra vergül işarəsi 

qoyulmalıdır?

A) 1, 3 B) 2, 3 C) 3, 4 D) 2, 4 E) 1, 2

11. Cəm və hal şəkilçisi qəbul etmiş isimləşən say hansı 

cümlədədir?

A) Rabitəçi beşinci dəstəyə lazımi məlumatları 

ötürdü.

B) Bizim alay yüzlərlə düşməni məhv etdi. 

C ) Onuncuları bir yerə toplayıb sabahkı tədbir 

haqqında məlumat verdilər.

D) Qaçaqların yerini hətta onlara ən yaxın olanlar 

belə bilmirdilər.

E) Yorğun olmağımıza baxmayaraq, birinciliyimizi 

qoruyub saxlaya bildik.

12. Sintaktik yolla düzəlmiş azaltma dərəcəsində olan 

sifət hansı cümlədədir?

A) Çayın suyu o qədər duru idi ki, orada üzən 

xırdaca balıqlar aydın görünürdü.

B) Onun şabalıdı və qıvrım saçları sifətinə xüsusi bir 

yaraşıq verirdi.

C) Açıq qapının arxasından içəridə əyləşən şəxslərin 

söhbətini aydın eşitmək olurdu.

D) Bu söhbət məni az maraqlandırır.

E ) Ət yaxşı bişməmişdi: ala-çiy idi.

13. Mürəkkəb zaman zərfi işlənmiş cümləni 

müəyyənləşdirin:

A) Saat beşdə onunla burada görüşməli idik.

B) Dəfələrlə onu xəbərdar etsəm də mənə qulaq 

asmadı.

C) Dünəndən başlayan yağış bu gün günorta kəsdi.

D) Evə çatanda mənə zəng edərsən.

E) Onun indi özünü bu cür aparması məni çox 

narahat edirdi.

14. “yapışdırılmalıdır” sözünün tərkibinə görə təhlili 

hansı sxemə uyğundur?

A) ┌┐^^^ ͡ ͡ D )┌┐^^͡ ͡

B) ┌┐^ ͡ ͡ E) ┌┐^^͡ ͡ ͡ 

C) ┌┐^^ ͡

15. “O – sevdadır, hey dolanır başımda...”

Altından xətt çəkilmiş söz haqqında verilmiş 

fikirlərdən biri səhvdir.

A) düzəltmədir, məchul növdədir

B) III şəxsin təkindədir, təsriflənəndir

C) xəbər şəklindədir

D) təsdiqdədir

E) təsirsizdir

16. Yalnız mənsubiyyətə görə dəyişərkən söz kökündən 

II saiti düşən sözləri seçin:

1. ağıl 3. heyif 5. şəkil

2. zehin 4. ağız 6. ovuc

A) 2, 3, 5 B) 1, 3, 5 C) 2, 4, 6 

D) 4, 5, 6 E) 1, 4, 6

17. Tabelilik əlaqəsinin hər üç növünün işləndiyi 

birləşmə hansı bənddədir?

A) çətinliklə irəliləmək

B) kitabı maraqla oxuyan

C) ürəyimdəki sonsuz arzular

D) körpünün daş arakəsməsi

E) çox maraqlı əsər

18. Söz sırasının pozulduğu sıranı göstərin:

A) Özün getdin, sözün qaldı, 

Sinəm üstə közün qaldı...

B) Bu gün mən səni gördüm, 

Salam vermək istədim.

Üzünü yana tutdun......

C) “Unut” demək asandır,

Mən unuda bilmirəm...

D) Soyuqluğun könlümə

Saldı qara xal, gülüm.

E) Görüş – qışdan sonra gələn bahardır..

19. Baş üzvləri quruluşca mürəkkəb olan cümlə hansı 

bənddədir?

A) Sabirin şeirləri “Molla Nəsrəddin” jurnalı 

vasitəsilə Orta Asiyada, İranda və Türkiyədə də geniş 

yayılmışdır.

B) Mərhum akademik Ziya Bünyadovun “Qırmızı 

terror” kitabında repressiyaya məruz qalmış bir sıra 

Azərbaycan ziyalılarının həyatından söhbət açılır.

C) Qarşıdan gələn tədris ilində baş verəcək yeniliklər 

haqqında geniş məruzə olundu.

D) Qız qalasının möhtəşəm quruluşu Bakıya gələn 

qonaqları ilk baxışdan valeh edir.

E) Səni ən çox təəccübləndirən onun saymazlığıdır. 

20. Bölüşdürmə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümləni 

göstərin:

A) Gah mənə baxırdı, gah da ona.

B) Sən ya bizimlə qalmalısan, ya da getməlisən.

C) Gah göy guruldayıb şimşək çaxır, gah da şiddətli 

külək əsir, qapı-pəncərəni silkələyirdi.

D) Həm mənimlə razılaşırsan, həm də bildiyini 

eləyirsən, buna nə ad verək?

E) Nə özünü yor, nə də mənə bir söz de.

21. O, sakitcə yaralı zabitə yaxınlaşıb Özünüzü necə hiss 

edirsiniz yaralarınız əziyyət vermir ki deyə soruşdu 

– vasitəsiz nitqdə hansı durğu işarələri 

buraxılmışdır?

A) qoşa nöqtə, 1 tire, 1 vergül, 1 sual işarəsi və 

dırnaqlar

B) qoşa nöqtə, 2 tire, 2 vergül, 1 sual işarəsi və 

dırnaqlar 

C) qoşa nöqtə, 1 tire, 3 vergül, 1 sual işarəsi və 

dırnaqlar 

D) qoşa nöqtə, 2 tire, 1 vergül, 1 sual işarəsi və 

dırnaqlar

E) qoşa nöqtə, 3 tire, 3 vergül, 1 sual işarəsi və 

dırnaqlar

22. Məntiqi ardıcıllığı tamamlayın.

Bəlkə, ola bilsin ki, yəqin...

A) təəssüf B) demək C) deyilənə görə 

D) düzü E) görünür

23. Xitabla bağlı fikirlərdən biri səhvdir.

A) Cümlədə müraciət bildirən sözə və ya söz 

birləşməsinə deyilir.

B) Xüsusi intonasiya ilə deyilir.

C) Qrammatik cəhətdən cümlə üzvləri ilə bağlı olmur.

D) Yalnız isimlə və ismi birləşmələrlə ifadə olunur.

E) Diqqəti cəlb etmək, nitqi qüvvətləndirmək məqsədi 

daşıyır. 

24. “Bir az sonra isə bir-birinə düşmən kəsilmiş ailələr 

xəstəxananın həyətində yenidən üz-üzə gəlməli 

oldular” – cümləsinin sintaktik təhlili ilə bağlı doğru 

cavabı tapın blogreklamedu.blogspot.com:

A) Baş üzvlərin hər ikisi mürəkkəbdir

B ) Təyin feli sifət tərkibi ilə ifadə olunmuşdur.

C) Cümlədə 2 zaman, 2 tərzi-hərəkət zərfliyi var.

D) Xəbər vacib şəklində olan fellə ifadə olunmuşdur.

E) İki təyin işlənmişdir.

25. Xüsusiyyətlər hansı əməli yazı növünə aiddir?

1. Kimə verilir. Onun adı, atasının adı, soyadı və 

vəzifəsi.

2. Onu verən şəxs və ya təşkilat.

3. Alınan əşyanın miqdarı, yaxud etibar ediləcək 

materialın məzmunu.

4. Məsul olan şəxsin imzası.

5. Verildiyi tarix.

6. Məsuliyyət daşıyan şəxsin şəxsiyyət vəsiqəsinin 

seriya və nömrəsi, verilmə tarixi.

A) arayış B) protokol C) ərizə 

D) akt E) vəkalətnamə

26. Hansı mürəkkəb adın yazılışı səhvdir?

A) Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti

B) Orxon-Yenisey kitabələri

C ) Orta paleolit dövrü

D) Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti

E) Azərbaycan Teleqraf Agentliyi

27. Bu üslub üçün həm qəzəbli, həm sakit, təmkinli, həm 

təsviri, həm də analitik dil xarakterikdir. 

Söhbət hansı üslubdan gedir?

A) publisistik B) elmi C) rəsmi-işgüzar 

D) bədii E) məişət

28. Eyniköklü sözlərə aid düzgün fikirləri müəyyən edin.

1. Eyni bir sözdən əmələ gəlir.

2. Həm eyni, həm də müxtəlif nitq hissələrinə aid 

olur.

3. Üzgün, üzücü, üzgüçü eyniköklü sözlərdir.

4. Eyniköklü sözlər həm leksik, həm də qrammatik 

şəkilçilər vasitəsilə düzəlir.

5. Eyniköklü sözlər quruluşca düzəltmə olur.

A) 1, 2, 5 B) 2, 4, 5 C) 2, 3, 5 

D) 1, 3, 4 E) 1, 3, 5

29. “Onun hələ xəbəri yox idi ki” baş cümləsinə hansı 

budaq cümlə qoşula bilər?

A) mübtəda B) tamamlıq C) xəbər 

D) yer E) zaman

30. Hansı fellər təsirlidir?

1. çıxmaq 3. razılaşmaq 5. geyinmək

2. başa salmaq 4. inandırmaq

A) 1, 3, 4 B) 1, 4, 5 C) 3, 4, 5 

D) 2, 4, 5 E) 2, 3, 5

31. Frazeoloji birləşmənin həm özü, həm də onun 

frazeoloji sinonimi və antonimi hansı sıradadır? https://blogreklamedu.blogspot.com

A) boğaza yığılmaq, təngə gəlmək, cana doymaq

B) can almaq, öldürmək, yaşatmaq

C) cana doymaq, boğaza yığılmaq, ləzzət almaq

D) baş sındırmaq, ölçüb-biçmək, düşünüb-daşınmaq

E) təngə gəlmək, cana doymaq, can vermək

32. “Sən ellər toyusan, ellər bayramı” – cümləsindəki 

həmcins üzvdə hansı şəkilçi ixtisar olunub?

A) şəxs şəkilçisi B) hal şəkilçisi 

C) mənsubiyyət şəkilçisi D) cəm şəkilçisi

E) zaman şəkilçisi

33. Nitqin hissələri arasında əlaqəni bildirən ara sözü 

göstərin:

A) deyilənə görə B) birincisi C) doğrudan da

D) ehtimal ki E) heyif

34. Qeyri-müəyyən şəxsli cümləni göstərin:

A) Onlar bu sözləri dərhal Qacara çatdırdılar.

B) Gecə saat ikidə bizi təcili trestə çağırdılar.

C) Elə bil onlar mənə dünyanı verdilər.

D) Həyatı boyu onun fikri, xəyalı ilə yaşadı.

E) Etdiyi səhvləri düzəltmək üçün artıq çox gec idi.

35. Hansı cümlədə frazeoloji birləşmə “mürgüləmək” 

mənasını verir?

A) Eşitdiyi dəhşətli xəbərdən gözləri qaraldı, beyni 

dumanlandı.

B) Ən maraqlısı da bu idi ki, camaatın gözünə kül 

üfürürdü.

C) Yüz dəfə demişəm ki, mənasız söhbətlərə görə 

gözünün suyunu axıtma!

D) Bir anlıq yorğunluqdan sim kimi gərilmiş bədənini 

rahatlamaq, gözlərinin acısını almaq istəyirdi.

E) Ananın gözləri yol çəkirdi.

36. Qeyri-müəyyən yiyəlik halda olan söz hansı 

cümlədədir?

A) Onda Saleh bu qızın kim olduğunu bilmirdi.

B) Amma bu qələbələr heç də asanlıqla başa gəlmirdi.

C) Yerində fırlanıb güzgü qırıntılarının üstündə kürəyi 

üstə uzandı.

D) Nəhayət, qolundakı kəndir didilib nazildi və qırıldı.

E) Günəşli hava olmasına baxmayaraq, payızın soyuğu 

özünü göstərirdi.

37. Hansı cümlədə “ki” bağlayıcı kimi işlənməmişdir? 

(Durğu işarələri işlənməyib)

A ) Mən ki damdan-bacadan baxmaz idim...

B) Elə danış ki hamımız başa düşək.

C) Gül ki qəlbim gülsün.

D) Çalış ki yanılmayasan.

E) Əhmədə demişəm ki, vaxtında gəlsin.

38. Məişət üslubu üçün səciyyəvi deyil.

A) intonasiya, jest və mimikadan istifadə

B) nitqin sərbəstliyi və təbiiliyi

C) Ancaq şifahi şəkildə mövcudluğu

D) Daha çox geniş və bütöv cümlələrdən istifadə

E) dialoji nitq şəklində olması

39. Tabesiz mürəkkəb cümlənin tərkib hissələri hansı 

yollarla bağlanır? 

1. bağlayıcı sözlə 3. tabesizlik bağlayıcıları ilə

2. intonasiya ilə 4. –sa2 şəkilçisi və ədatla

A) 2, 3 B) 1, 4 C) 1, 3 

D) 2, 4 E) 1, 2

40. “Bütün bunlar ona görədir ki, sən daha firavan 

yaşayasan” mürəkkəb cümləsində budaq cümlənin 

növünü müəyyənləşdirin.

A) məqsəd B) səbəb C ) xəbər 

D) tamamlıq E) qarşılıq-güzəşt

II

1. Bunlardan hansı defislə yazılmalıdır?
https://blogreklamedu.blogspot.com/

A) layihə?qurma B) kəllə?mayallaq 

C) kəm?hövsələ D ) cızma?qara

E) cız?bız

2. Vurğusu son hecaya düşməyən sözləri 

müəyyənləşdirin.

1. birlik 3. kompleks 5. sonra

2. sanki 4. həvəskar 6. sonsuz

A) 1, 4, 6 C ) 2, 3, 5 E) 1, 3, 5

B) 2, 4, 5 D) 3, 4, 6

3. Həm əsas, həm köməkçi nitq hissəsi kimi işlənə bilən 

sözü seçin:

A) tək B) ötrü C) savayı 

D) ilə E) ötəri

4. Biri quruluşuna görə fərqlidir.

A) inqilabi (hadisə) B) rəsmi (danışıq)

C) mülki (geyim) D) əyani (şöbə)

E) tarixi (sənəd)

5. Alınma sözlərə xas olan cəhətləri seçin.

I. Ön şəkilçi qəbul edən sözlər

II. Bir və ikihecalı fellər

III. Şəxs əvəzlikləri

IV. k-y, q-ğ əvəzlənməsi baş verməyən sözlər

A) I, III B) II, III C) I, IV 

D) III, IV E) II, IV 

6. Hansı cümlədə frazeoloji birləşmə yoxdur?

A) Ömründə hələ heç kəsə ağız açmamışdı.

B) Qayğısız uşaqlıq illərini yada saldıqca gözləri 

yaşarır, o günlərə dönmək istəyirdi.

C) Pərinisə qarı yeznəsinin kölgəsini qılınclayır, elə-

hey pisləyirdi.

D) İlin axır çərşənbəsi idi.

E) Dərd çəkmək elə mənə qalıb?

7. Antonim sözlərin işlənmədiyi cümləni tapın.

A) Yaxşı dost yaman gündə tanınar.

B) Varlanmağa tələsən yoxsulluğa tez düşər.

C) Dəli ilə ağıllını, alim ilə cahili bir gözdə görəndə 

insanlıq ölçüsü və meyarı pozulur.

D) Bütün məslək dostlarımın bu dünyada mən

Hər qəminə, nəşəsinə ortaq olaydım.

E) Sən həm şəkərim, həm zəhərimsən,

Sən həm xeyirim, həm zərərimsən.... 

1 2 3 4 5 6

8. Ana dilim, səndədir xalqın əqli, hikməti.....

Mənsubiyyət şəkilçili sözləri seçin.

A) 4, 5, 6 B ) 2, 5, 6 C) 1, 3, 6 

D) 3, 4, 5 E) 1, 2, 4

9. Hər ömürdə bir ulduza dönər o,

Gah şimşəktək birdən çaxıb sönər o,

Gizli gələr, fəqət aşkar dinər o,

Canda nəfəs, damarda qan məhəbbət,

Həm var olan, həm yox olan məhəbbət!

Nümunədə bağlayıcının hansı növləri işlənmişdir?

A) bölüşdürmə, qarşılaşdırma, iştirak

B) birləşdirmə, qarşılaşdırma, aydınlaşdırma

C) iştirak, inkar, bölüşdürmə

D) qarşılaşdırma, birləşdirmə, bölüşdürmə

E) inkar, qarşılaşdırma, iştirak

10. Nə biləydik bu sevginin sonu yox,

Nə biləydik dünya belə dönəcək,

Nə biləydik sevgi adlı bu qonaq

İkimizin arasında öləcək...

Nümunədə əvəzliyin hansı məna növləri işlənib?

A) sual, təyini, qeyri-müəyyən

B) sual, işarə

C) şəxs, qeyri-müəyyən 

D) qeyri-müəyyən, işarə

E) təyini, işarə

11. İsmə aid bütün qrammatik şəkilçiləri qəbul etmiş 

say hansı nümunədədir?

A) Bu qələbəyə görə beşincilərimizə minnətdarıq.

B) Çalışmalıyıq ki, birincilik bizim olsun.

C) Birinə sirr verəndə çox diqqətli ol!

D ) Bu bayram on birincilərimizindir!

E) Sahənin beşdə üçünü əksən nə qədər məhsul əldə 

edəcəksən ki?

12. Morfoloji yolla düzəlmiş çoxaltma dərəcəsində olan 

sifət hansı cümlədədir?

A) Mən tünd çayı heç sevmirəm.

B) Otağın düz ortasında balaca bir masa var idi.

C) Hava küləksiz idi, amma narınca yağış yağırdı.

D) Dümağ paltarı ona xüsusi yaraşıq verirdi.

E) Həyat hamımız üçün çətin bir sınaq meydanıdır.

13. Düzəltmə yer zərfi işlənmiş cümləni göstərin:

A) Çay qırağında oynayan uşaqların şən səs-küyü 

meşəni başına götürmüşdü.

B) Birdən-birə onu qarşımda gördüm.

C) Ora-bura vurnuxan insanların narahatlığı ona da 

təsir etmişdi.

D) Məhkəmədəki son görüşü unuda bilmirdi.

E) Ortalıqda hələ heç nə yoxdur, bu isə aləmi 

bir-birinə qatıb.

14. “danışılmadı” sözünün tərkibinə görə təhlili hansı 

sxemə uyğundur?

A) ┌┐^^^͡ ͡ D)┌┐^^ ͡ ͡

B ) ┌┐^ ͡ ͡ E) ┌┐^ ͡ ͡ ͡ 

C) ┌┐^^^ ͡

15. “..Ucaltdığın kiçiləndə görəsən,

Əriyərsən gözün görə-görə sən...”

Altından xətt çəkilmiş fellər haqqında verilmiş 

fikirlərdən biri səhvdir.

A ) Hər ikisi quruluşca düzəltmədir

B) Hər ikisi təsriflənməyən feldir

C) Birincisi isimləşən feli sifətdir

D) Hər ikisi təsdiqdədir

E) Hər ikisinin tərkibində qrammatik şəkilçi var

16. Həm hal, həm də mənsubiyyət şəkilçiləri artırdıqda 

ikinci saiti düşən sözləri seçib göstərin.

1. səbir 3. nəsil 5. burun

2. alın 4. xeyir 6. beyin

A) 1, 4, 6 B) 1, 3, 4 C) 3, 4, 6 

D) 2, 5, 6 E) 2, 3, 5

17. Boş xanaya hansı söz yazılmalıdır ki, tabelilik 

əlaqəsinin bütün növləri cədvəldə olsun?

¹rəsmi ²rəsmi ³rəsm

danışıqlar bəyənmək

A) seç B) gözəl C) tablo 

D) düşündürücü E) çəkildi 

18. Söz sırasının pozulduğu sıranı göstərin:

A) Nağıllar dünyasına aparaydım səni mən.

B) Elə bil dağılmış xatirələrim

Səsinin sapında səfə düzüldü.

C) Getmək istəyirsən, bəhanəsiz get!

D) Mən səni öz ömrümə saat əqrəbi sandım.

E) Bir salama dəyməyən eşqə ölüm yaraşır!

19. Hansı cümlədə həm sadə , həm də feli sifət tərkibi ilə 

ifadə olunmuş mürəkkəb təyin var?

A) Dərslik ali məktəblərə qəbul olunmağa hazırlaşan 

abituriyentlər üçün nəzərdə tutulmuşdur.

B) Azərbaycan xalqının tarixini, mədəniyyətini özündə 

əks etdirən bu nümunələr zaman keçdikcə daha da 

dolğunlaşır.

C) Bir qədər hərlənib yorulandan sonra qalmağa başqa 

yeri olmadığına görə yenə qardaşıgilə getdi.

D) Vağzalda dayanmış avtobusda yerlərin dolmağına az 

qalmışdı.

E) Direktor çıxıb həyətdə gözləyən Əlini içəri dəvət etdi.

20. Tabesiz mürəkkəb cümlə hansı bənddədir?

A) Amma ilk dəfə belə vəziyyətə düşdüyü üçün 

həyəcanlanır, baxışlarını ətrafdakı adamlardan 

gizlətməyə çalışırdı.

B) Təyyarədən enən sərnişinlərlə birlikdə gömrük 

zonasına gələn Səid pasport yoxlanışından keçmək üçün 

növbəyə durdu.

C) Başını aşağı dikib sola döndü və cəld addımlarla 

zalın çıxışına tərəf yönəldi.

D) Qız ona ani bir baxışla baxıb üzünü döndərdi və 

sürətini artırıb ondan uzaqlaşmağa çalışdı.

E) Qarşısında oturan oğlana maraq və mərhəmət ifadə 

edən nəzərlərlə baxırdı, baxışlarında həm də ümidsiz bir 

kədər, bir nisgil duyulurdu.

21. O, bir az fikirləşib sizi haradasa görmüşəm, Qori 

Müəllimlər Seminariyasında oxumamısınız deyə 

soruşdu – cümləsinin sxemi necə olmalıdır?

A) “V? - m, - v”. B) M: ”V?” – m.

C) “V?” – m. D) M: “V? -m,- v”.

E) M: “V?”

22. Xitabla bağlı fikirlərdən biri səhvdir.

A) Cümlədə müraciət olunanı bildirən sözlərə deyilir.

B) Feli sifətlə ifadə oluna bilmir.

C) İsmin adlıq halında olur və buna görə mübtədaya 

oxşayır.

D) Quruluşca sadə və ya mürəkkəb olur.

E) Həm sözlərlə, həm də söz birləşmələri ilə ifadə 

olunur.

23. Hansı bənddə “ilə” (-la²) bağlayıcı vəzifəsində

işlənmişdir?

A) Nadir böyük həvəslə danışırdı.

B) Bu dəqiqə telefonla onunla danışırdım.

C) Müayinədən sonra həkim xəstə ilə görüşə icazə verdi.

D) Bu işi Raufla Kərimə tapşırmaq lazımdır.

E) Rayona maşınla getdik.

24. Bu sənəd hər hansı bir şəxsin kimliyini təsdiq etmək 

məqsədi ilə bu və ya digər təşkilat tərəfindən verilir 

və burada bir və ya bir neçə şəxs haqqında da 

məlumat vermək mümkündür.

Bu fikir hansı işgüzar sənəd haqqındadır?

A) ərizə B) arayış C) izahat 

D) akt E) protokol

25. Cümlələrdən birində yaşa(maq) sözü ilə eyniköklü 

olan söz işlənməmişdir.

A) Əminə xanım çox yaşlandığından artıq pilləkənləri 

tək qalxa bilmirdi.

B) Kiçik qardaşımla əmim oğlu, təxminən, yaşıd idilər.

C) O gah anasının dağınıq saçlarına, gah da yaşlı 

gözlərinə baxırdı.

D) Qulamgilin yaşayışı pis keçmirdi.

E) Xalq onu daim qəlbində yaşadacaqdır.

26. Hansı sıradakı mürəkkəb ad səhv yazılmışdır?

A ) Azərbaycan Respublikasının Baş naziri

B) Şəki Su İdarəsi

C) Mars planeti

D) Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü

E) Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı

27. Frazeoloji birləşmənin həm özü, həm də onun 

frazeoloji sinonimi və antonimi hansı sıradadır?

A) boğaza yığılmaq, təngə gəlmək, cana doymaq

B) can almaq, öldürmək, yaşatmaq

C) cana doymaq, boğaza yığılmaq, ləzzət almaq

D) baş sındırmaq, ölçüb-biçmək, düşünüb-daşınmaq

E) təngə gəlmək, cana doymaq, can vermək

28. Uyğunsuzluğu seçin:

A) bədii üslub – obrazlılıq, emosionallıq.

B) elmi üslub – dəqiqlik, ardıcıllıq, konkretlik.

C) rəsmi-işgüzar üslub – dilin maksimum 

mükəmməlliyi, fikrin tam aydınlığı, birmənalılığı.

D) publisistik üslub – fikrin hamı tərəfindən 

anlaşılması, aydın və təsirli şəkildə ifadə olunması.

E) məişət üslubu – məntiqlilik, mücərrəd fikirlərdən 

istifadə.

29. “Buna yüz faiz əmin idi ki,,...” baş cümləsinə hansı 

budaq cümlə qoşula bilər?

A) mübtəda B) məqsəd C) təyin 

D) səbəb E) tamamlıq

30. Məchul fel işlənmiş cümlələri göstərin:

1. Günəş üfüqdən boylandı, hər tərəf al nura 

boyandı.

2. Əkin sahələri iki gün əvvəl suvarıldı.

3. Yağış suyu həyətin ortasında gölləndi.

4. Əhməd Cavad “xalq düşməni” adı ilə damğalandı 

və sürgün edildi.

5. Bu qarışıq zamanda çoxları varlandı.

A ) 2, 4 B) 2, 5 C) 1, 3, 4 

D) 1, 3, 5 E) 4, 5

31. Frazeoloji birləşmə işlənmiş cümləni tapın.

A) İndi yanıb-yaxılıram,

Sərt dilləndim sənə niyə?

B) Onun topu düz yola düşmüşdü.

C) Mübahisəli məsələ tezliklə həll olundu.

D) Əgər istəyirsən yediyin cana sinsin, gərək mayana 

haram qatmayasan.

E) Zülmət əbədi hər gecənin gündüzü vardır!

32. Həmcins üzvlü cümləni göstərin.

A) Al-əlvan çiçəkilərin xoş ətri ətrafa yayılmışdı.

B) Nə bir ağac vardı, nə də bir kölgəlik.

C) Bulağın suyu göz yaşı kimi dumduru idi.

D) Hündürboy kişi səsli-küylü küçələrdən keçərək 

soldakı binaya yaxınlaşdı.

E) Gah sulara baş vurub lap dərinliklərə enir, gah da 

süzüb suyun üzünə çıxır.

33. Cümlələrdən birində ara söz güman, şübhə bildirmir.

A) Olmaya, məni tanımadın.

B) Deyəsən, yağış yağacaq.

C) Deyilənə görə, bu hadisə zamanı siz də orada 

olmusunuz.

D) Bəlkə, mən də sizinlə getdim.

E) Görəsən, sağ-salamat gedib çata bildilər?

34. Qeyri-müəyyən şəxsli cümləni göstərin.

A) Bu sözlərlə elə bil yarasına duz basdılar.

B) Bacıları tez-tez evimizə gələrdi.

C) Uman yerdən küsərlər.

D) Onun bu vəziyyətini düşündükcə ürəyim sıxılırdı.

E) Halallıq almadan getmək istəmirdi.

35. Verilənlər içərisində hansı üslubun xüsusiyyətləri 

yoxdur?

1. Olduqca müxtəlif mövqe və maraqları əks etdirir.

2. Dialoji nitq bu üslubun səciyyəvi xüsusiyyətidir.

3. Modallıq bildirən söz və ifadələr çox işlənir.

4. Obrazlılıq və emosionallıq bu üslubun əsas 

xüsusiyyətidir.

A) publisistik B) rəsmi-işgüzar C) elmi 

D) bədii E) məişət

36. Hansı cümlədə “O” əvəzliyindən sonra vergül 

qoyulmamalıdır?

A) O, qaçır dar döngələrdə (B.Vahabzadə)

B) O, daxilən sonsuz təlaş və həyəcan içində idi.

C) O, torpaq istədi səndən bir qarış (B.Vahabzadə)

D) O, özünə sirdaş axtarırdı.

E) O, bu sirri yenə də gizli saxladı.

37. Ahəng qanunu dilin həm ....., həm də ...... quruluşunu

səciyyələndirir.

Nöqtələrin yerinə hansı terminlər yazılmalıdır?

A) fonetik, morfoloji

B) fonetik, sintaktik

C) fonetik, leksik

D) sintaktik, leksik

E) leksik, morfoloji

38. Qoşmalar ismin hansı halında işlənən sözlərə qoşula 

bilmir?

A) adlıq, yiyəlik, yönlük

B) yönlük, yerlik, çıxışlıq

C) adlıq, yiyəlik, yönlük, çıxışlıq

D ) təsirlik, yerlik

E) təsirlik, yerlik, çıxışlıq 

39 . Budaq cümlənin hansı növü baş cümlənin ümumi 

məzmunu ilə bağlı olur?

A) yer budaq cümləsi

B) zaman budaq cümləsi

C) şərt budaq cümləsi

D) kəmiyyət budaq cümləsi

E) məqsəd budaq cümləsi

40. Zaman əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlənin tərkib 

hissələri, əsasən, hansı bağlayıcılarla bağlanır?

A) və, nə, nə də, həm, həm də

B) amma, ancaq, lakin, fəqət

C) ya, ya da, gah, gah da

D) o cümlədən, hətta, fəqət

E) lakin, yoxsa, çünki, yəni

III

1. Bunlardan hansı defislə yazılmalıdır?

A) diqqətə?layiq B) fövqəl?bəşər 

C) ölkələr?arası D) kino?aparat

E) cah?calal

2. Vurğusu son hecaya düşən sözləri müəyyənləşdirin.

1. maneə 3. sakitcə 5. dahiyanə

2. qəlbən 4. lirika 6. forum

A ) 1, 3, 5 B) 2, 4, 6 C) 1, 3, 6 

D) 4, 5, 6 E) 2, 3, 4

3. Həm əsas, həm köməkçi nitq hissəsi kimi işlənə bilən 

sözü seçin:
https://blogreklamedu.blogspot.com/https://blogreklamedu.blogspot.com/

A) yan B) nüsxə C) sanki 

D) xülasə E) üçün

4. Biri quruluşuna görə fərqlidir:

A) mirvari (dənəsi) B) mənəvi (qida)

C) kütləvi (iğtişaş) D) mədəni (insan)

E) coğrafi (məkan) 

5. Alınma sözlərə xas olan cəhətləri seçin:

I. Sonu qoşasamitli birhecalı sözlər

II. Onluq saylar

III. Tərkibində uzun sait işlənən sözlər

IV. İşarə əvəzlikləri

A) I, II B) I, III C) II, IV 

D) III, IV E) II, III

6. Hansı cümlədə frazeoloji birləşmə yoxdur?

A) Cəfa çəkməsən, səfa görməzsən.

B) Ürəksizə ürək verib ağlama...

C) Ürəyinə damdı ki, Nəcəfi evdə tapacaq.

D) İşin nədən ibarət olduğunu bizə başa saldılar.

E) Dostuna pul verən həm pulunu itirər, həm

dostunu.

7. Antonim sözlərin işlənmədiyi cümləni tapın.

A) Sən həm savabım, həm günahımsan,

Sən həm dünənim, həm sabahımsan...

B) Gəl bölək dünyanı ikilikdə biz, 

Dərə mənə düşsün, dağı sən götür...

C) Demə mənə nələr gəlir ağlıma,

Vay onda ki, qara səndən ağ uma.

D) Ürəksizə ürək verib ağlama, 

Bir gün sənsiz öləcəyi yoxdusa...

E) Sevən könüllərçün, gülüm, uzaqlıq

Ən böyük, ən gözəl yaxınlıq olur.

8. Şirin xatirəmdir, şirin röyamdır

Müqəddəs andımdır vətənim mənim....

Nümunədə mənsubiyyət şəkilçili neçə söz vardır? 

A) 3 B ) 4 C) 5 D) 2 E) 1

9. ... Yalnız indi anladım,

Ah, sən daha mənim üçün

Əlçatmaz bir çiçəksən, 

Yaşanmış günlərimtək geri dönməyəcəksən...

Nümunədə işlənmiş köməkçi nitq hissələri hansı 

bənddə düzgün verilmişdir?

A) 2 ədat, 1 nida, 2 qoşma 

B) 1 ədat, 1 nida, 2 qoşma

C) 1 ədat, 1 nida, 1 qoşma. 1 bağlayıcı

D) 2 ədat, 1 nida, 1 qoşma

E) 1 ədat, 1 nida, 2 bağlayıcı

10. Sözlər niyə belə xətrə dəyirlər?

Ürəksiz görüşdən doymuşuq daha.

Fillər ölümünü duyur, deyirlər,

Biz də ayrılığı duymuşuq daha.

Nümunədə əvəzliyin hansı məna növləri işlənib?

A) sual, şəxs B) işarə, şəxs

C) sual, təyini, şəxs D ) sual, işarə, şəxs

E) qeyri-müəyyən, işarə, şəxs

11. Hansı cümlədə qeyri-müəyyən miqdar sayı 

işlənmişdir?

A) Birincisi, onun Nazim haqqında dedikləri mənim 

heç xoşuma gəlmir.

B) Xeyli düşündükdən sonra aram-aram sözə 

başladı.

C) Biz bir qədər dincəlib sonra yenidən irəliləməyə 

başladıq.

D) Onun bu hərəkəti ən az məni maraqlandırırdı.

E ) Masanın üstünə qoyulmuş külqabında xeyli siqaret 

kötüyü var idi. 

12. Sintaktik yolla yaranmış çoxaltma dərəcəsində olan 

sifət hansı bənddədir?

A) Bütün olanları düşündükcə həyəcanlanır, buralardan 

qaçıb uzaqlaşmaq istəyirdi.

B) Hökmdar dövrün ən bilikli təbiblərini, ən müdrik 

şəxslərini sarayına dəvət etsə də, heç kəs bu dərdə çarə 

tapa bilmədi.

C) Ölkəmiz get-gedə daha da inkişaf edir, qüdrəti ilə 

aləmə səs salır.

D) Biz xeyli gəzib-dolaşdıq, lakin maraqlı bir məlumat 

əldə edə bilmədik. 

E) Mən onu görəndə o, bapbalaca bir qız idi.

13. Hansı cümlədə miqdar zərfi təsriflənməyən felə 

aiddir?

A) Firuz baba çox yorulmuş, əldən-ayaqdan düşmüşdü.

B) Onu düşündükcə Əzizə çox kədərlənir, qəlbindəki 

qaysaqlanan yara yenidən sızıldayırdı.

C) Xeyli danışandan sonra birdən-birə susub gözlərini 

məchul bir nöqtəyə zillədi.

D) Məktubu bir neçə dəfə dönə-dönə oxudu.

E) Tədbirə xeyli xarici qonaq da dəvət olunmuşdu.

14. “naxışlanmışdır” sözünün tərkibinə görə təhlili hansı

sxemə uyğundur?

A) ┌┐^^^ ͡ ͡ 

B) ┌┐^ ͡ ͡ 

C) ┌┐^^^ ͡

D )┌┐^^ ͡ ͡

E) ┌┐^ ͡ ͡ ͡ 

15. “..Sən gərək özünü tanıtmayaydın,

Ömür də beləcə keçib gedəydi...”

Altından xətt çəkilmiş fellər haqqında verilmiş 

fikirlərdən biri düzdür:

A) Hər ikisi şühudi keçmiş zamandadır

B) Hər ikisi inkardadır

C) Hər ikisi quruluşca sadədir

D) Hər ikisi arzu şəklindədir

E) Hər ikisi ikinci şəxsin təkindədir

16. Mənsubiyyətə görə fərqli dəyişən isimlərin sayını 

müəyyən edin:

sinif, su, mövqe, həvəs, nə. mənafe, tələb, tale

A)1 B) 2 C) 3 D ) 4 E) 5

17. Boş xanaya hansı söz yazılmalıdır ki, tabelilik 

əlaqəsinin bütün növləri cədvəldə olsun?

A) dərsi B) dəyişdirilərək C) müəllimi

D) qədim E ) unudulmur

18. Söz sırasının pozulduğu sıranı göstərin:

A) Sən mənə zülm eylədin, mənə zülüm yaraşır...

B) Düşüb qarış-qarış izinə sənin,

Əzbərləyəcəyəm yollarını mən.

C) Həyat səni güldürəndə gülmüsən...

D) Hünərin var, ağladanda gül görüm.

E) Qop, ey tufan! əs, ey yel! Xəzan olum, tökülüm

19. Quruluşca mürəkkəb təyin, tamamlıq və zərflik 

işlənmiş cümlə hansıdır?

A) Vəziyyətin çıxılmaz olduğunu başa düşən gənc 

kəşfiyyatçı, indi uzanıb qaldığı bu evin qarşısında, 

düşərgənin asfalt meydançasında, on nəfərdən çox 

əsgərin üstünə atılmağa məcbur oldu.

B) Əsirin belə möcüzəli şəkildə yoxa çıxdığını görən 

əsgərlər heyrətdən yerlərindəcə donub qaldılar.

C) Maşını qol-budaqlı bir palıd ağacının altında saxlayıb

dərindən nəfəs aldı. 

D) Onlar bu maşında kimin və nə məqsədlə gəldiyini 

bilməsələr də onun öz mövqelərinə yaxınlaşmağına 

imkan yaratmağa çalışırdılar.

E) Şəhərin ən imkanlı adamlarından biri hesab olunan 

Əlifağanın başqa bir yerdə çox dəbdəbəli bir bağ evi var 

idi.

20. Tabesiz mürəkkəb cümlə hansıdır?

A) Ustalarla, tikinti briqadaları ilə danışıqları o aparırdı, 

daxildəki işlərə rəhbərlik isə Şərafət xanımın əlində idi.

B) Bunun üçün Salehin sürdüyü maşına əyləşib işsiz 

adamların iş axtarmaq üçün yığışdıqları yerlərə baş 

çəkirdi.

C) Sonra ağzını onun qulağına yaxınlaşdırıb yalnız 

özünün və oğlunun eşidə biləcəyi bir səslə dedi.

D) Pillələri yavaş-yavaş qalxıb üçüncü mərtəbədə 

yerləşən mənzilinin qapısı ağzında dayandı və zəngin 

düyməsini basdı.

E) Qəribədir, ona elə gəlirdi ki, elə bu saat, buradaca 

başına faciəli bir iş gələcək.

21. Gördünmü, ay bala dedi atan mənim başıma nə 

oyun açdı – cümləsinin sxemini göstərin:

A) “V, - m, - v?” B) M: ”V”, -m C) “V?” – m.

D) M: “V?” E) M:”V, -m,- v”.

22. Xitab haqqında deyilənlərdən biri səhvdir.

A) Ey, ay, a kimi nidalarla da işlənir.

B) Həm sözlərlə, həm də söz birləşmələri ilə ifadə 

olunur.

C) Müraciət olunan şəxsi bildirir.

D) Xitab cümlədə xəbərlə uzlaşır.

E) Xitab xüsusi intonasiya ilə cümlə üzvlərindən ayrılır.

23. Aşağıdakı işgüzar sənədlərdən hansını hazırlayarkən

bu tələblər yerinə yetirilməlidir?

1. Sənəd vahid formada yazılır və onu idarə rəhbəri 

verir.

2. Sənəddə bu və ya digər şəxsin ictimai fəaliyyəti, 

əxlaqi və siyasi keyfiyyətləri obyektiv şəkildə ardıcıl 

sadalanır.

3. Kimə,kimdən və haraya təqdim olunması göstərilir.

4. Dövlət əhəmiyyətlidirsə, müzakirə olunaraq 

yoxlanılır.

5. Məsul şəxsin imzası və müəssisənin möhürü 

vurulur.

A) ərizə B) protokol C) izahat 

D) tərcümeyi-hal E) xasiyyətnamə 

24. Hansı fikirlər səhvdir?

1. Oynaq ismi və sifəti eyniköklü omonim sözlərdir.

2. Düzəltmə sözlərin kökü və başlanğıc forması fərqli 

olur.

3. Eyniköklü sözlər həm morfoloji, həm də sintaktik 

yolla düzəlir.

4. “Yanacaq” sözünün başlanğıc formasını iki şəkildə 

düşünmək mümkündür.

5. Kökü omonim olan yağlı, yağış, yağmur sözləri 

eyniköklüdür.

A) 1, 4, 5 B) 1, 5 C) 2, 3, 4 

D) 1, 2, 4 E) 3, 5

25. “ 1969-cu ildə Nil Armstronq “Apollon-11” 

gəmisində ayın səthinə enməyə müvəffəq oldu” 

cümləsindəki hansı ismin yazılışında səhvə yol 

verilmişdir?

A) “Apollon-11” B) səthinə C) ayın 

D) Armstronq E) gəmisində 

26. 1. Söz birləşməsi şəklində olur

2. Sintaktik təhlil zamanı parçalanmır.

3. Tərkibindəki hər bir sözün öz vurğusu olur.

4. Bəziləri ixtisar oluna bilir.

Verilən fikirlər hansına aiddir?

A) xüsusi isimlərə

B) frazeoloji birləşmələrə

C) mürəkkəb sözlərə

D) mürəkkəb adlara

E) feli birləşmələrə

27. Aşağıda göstərilənlər hansı üslub üçün səciyyəvidir?

1. Ləhcə xüsusiyyətləri özünü göstərir.

2. İntonasiya, jest-hərəkət aparıcı yer tutur.

3. Nitqin sərbəstliyi mühümdür.

A) elmi B) bədii 

C ) məişət D) rəsmi-işgüzar 

E) publisistik

28. İcbar fel işlənmiş cümlələri göstərin.

1. Dayım içəri girən kimi bizə acıqlandı və və böyrü 

üstə aşmış stulu qaldırdı.

2. Usta özünə təzə köynək tikdirirdi.

3. İdarənin bütün sənədlərini yoxlatdırdılar.

4. O, içəri keçib işıqları yandırdı.

5. Hökmdar müqəssiri tutdurdu.

A 2, 3, 5 B) 1, 5 C) 2, 4 

D) 1, 2, 3 E) 3, 4, 5

29. “ Bayaqdan bizim hərəkətlərimizə sakitcə göz qoyan

qadın birdən-birə dilə gəlib bizə məsləhət gördü 

ki,...” baş cümləsinə hansı budaq cümlə qoşula bilər?

A) mübtəda B) təyin C) tərzi-hərəkət 

D) xəbər E) tamamlıq 

30. Məntiqi ardıcıllığı tamamlayın:

Madam ki, indi ki, bir halda ki....

A) hərgah B) çünki C) belə ki 

D) hərçənd E) yəni

31. Frazeoloji birləşmələrin hər üçünə aid olan 

xüsusiyyəti göstərin.

ayağından çəkmək, gözü açılmaq, əlindən tutmaq

A) hər üçünün tərkibindəki isimlərin hal şəkilçisi ilə 

işlənməsi

B) hər üçünün frazeoloji omonim hesab olunması

C) hər üçünün yalnız xəbər ola bilməsi

D) hər üçünün tərkibindəki fellərin təsirli olması

E) hər üçünün həm də həqiqi mənada işlənə bilməsi

32. Həmcins üzvlərdə təkrar olunan bəzi qrammatik 

şəkilçilər sonuncusu saxlanılmaqla ixtisar oluna bilir.

Bunlara aid deyil:

1. Hal şəkilçiləri 

2. Cəm şəkilçiləri 

3. Mənsubiyyət şəkilçiləri 

4. Xəbərdə şəxs şəkilçiləri

5. Zaman şəkilçiləri

6. Felin şəkil şəkilçiləri

7. İnkar şəkilçiləri

A) 5, 6, 7 B) 4, 5, 7 C) 1, 2, 3 

D) 3, 6, 7 E) 2, 4, 5

33. Ara söz işlənmiş cümlə hansıdır? (Durğu işarələri 

buraxılıb) 

A) Sözün düzünü zarafatla deyərlər.

B) Elə hər işin düzdür.

C) Düz danışsan, başın da ağrımaz.

D) Düzü bu işdən gözüm su içmir.

E) Düzünü Allah bilir.

34. Aşağıdakı cümlələrdən ikisi ümumi şəxslidir.

1. Dərsi vaxtında hazırlayarlar.

2. İgid ölər, adı qalar.

3. Yalan söz üz qızardar.

4. Sözün düzünü zarafatla deyərlər.

5. Quşu gözündən vururdu.

6. Onu orden və medallarla təltif etmişdilər.

A) 1, 2 B) 1, 4 C) 2, 4 D) 3, 5 E) 5, 6

35. “Vağzalın yan-yörəsindəki dükanların da hamısı 

bağlı idi” cümləsindəki üzvlərin sıralanmasını 

göstərin.

A) təyin, tamamlıq, mübtəda, xəbər

B) təyin, tamamlıq, xəbər

C) mübtəda, xəbər

D) zərflik, təyin, mübtəda, xəbər

E) təyin, mübtəda, xəbər

36. Verilənlər içərisində hansı üslubun xüsusiyyətləri 

yoxdur?

1. Aydınlığa, kütləvi anlaşıqlığa, təsirliliyə xüsusi 

diqqət yetirilir.

2. Kütləviliyinə, işlənmə dərəcəsinə görə ən üstün 

üslubdur.

3. Mürəkkəb cümlələrdən geniş istifadə olunur.

4. Funksional imkanlarının genişliyinə görə ədəbi-

bədii dil də adlanır.

A) məişət B) bədii C) elmi 

D) rəsmi-işgüzar E) publisistik

37. Nümunədəki isimlərin hamısına aid olan ümumi 

cəhəti göstərin.

Fazil özünü nağıllarda eşitdiyi əfsanəvi bürclərin 

üstündə hiss edirdi.

A) İsimlərin heç birində mənsubiyyət şəkilçisi yoxdur.

B) İsimlərin hamısı cəmdədir.

C) Nümunədəki isimlərin hamısı ümumi isimdir.

D) Hər üçündə hal şəkilçisi vardır.

E) İsimlərin hamısı milli mənşəlidir.

38. Sıraların hansında “q” /qe/ hərfi ayrı-ayrılıqda [q], 

[ğ], [x] və [k´] səsini ifadə edir?

A) Müşfiq, qutu, haqsız, qəza

B) qoçaq oğlan, otaqsız, məqsəd

C) haqqında, toqqa, aşıq havası

D) aşiq, aşıq, əqidə, çıraq

E) üfüq xətti, uşaq, qənimət

39. Hansı tabesiz mürəkkəb cümlənin xəbərləri felin 

məchul növü ilə ifadə olunub?

A) Məsələyə baxıldı, qərar çıxarıldı.

B) Otaqlar təmizləndi, pəncərələr silindi.

C) Sənədlərə baxıldı, əmr verildi.

D) Quş çırpındı, sonra göyə pərvazlandı.

E) Güllər açıldı, çəmənlər əlvan rəngə boyandı.

40. “Qələm əyri yonulsa da, düz yazar” - cümləsi 

haqqında səhv fikri tapın.

A) qarşılıq-güzəşt budaq cümləli tabeli mürəkkəb 

cümlədir.

B) cümlələr bir-birinə -sa şəkilçisi və da ədatı ilə 

bağlanıb.

C) I cümlə müəyyən şəxsli cümlədir.

D) hər ikisi nəqli cümlədir.

E) II cümləsi şəxssizdir.

IV
1. Səhv yazılmış sözü müəyyənləşdirin.
A) koalisiya B) laureat C) leykomiya
D) əhliləşdirmək E) dəm-dəsgah
2. Vurğusu II hecaya düşən sözlər hansıdır?
1. bayaq 3. daxilən 5. igidcəsinə
2. opera 4. İngiltərə 6. həvəslə
A) 1, 2, 3 B) 4, 5, 6 C) 3, 5, 6
D) 2, 4, 5 E) 1, 4, 6
3. İsim və fel kimi işlənə bilən söz hansıdır?
A) buruq B) yaş C) sarı D) sağ E) çat
4. Məntiqi ardıcıllığı tamamlayın.
kütləvi, əşyəvi, əyani, riyazi....
A) nümunəvi B) qələvi C) coğrafi
D) kimyəvi E) qiyabi
5. Əsl Azərbaycan sözlərinə xas olan xüsusiyyətləri
seçin:
I. Vurğunun son hecanın üzərinə düşməsi
II. Eynicinsli qoşa saitlərin işlənməsi
III. Ahəng qanununun gözlənilməsi
IV. Söz kökünün dəyişkən olması
A) I, IV B) II, III C) I, III D) III, IV E) I, II
6. Hansı cümlənin xəbəri frazeoloji birləşmə ilə ifadə
olunub?
A) O, könlündən keçənləri heç kəsə demədi.
B) Başladığı iş yarımçıq qaldı.
C) El bilir, uşaqlıqdan o naxələf olmayıb.
D) Başı işə elə qarışırdı ki, axşamın düşməsindən
belə xəbəri olmurdu.
E) Bilirdim ki, o, çox dözümsüz və iradəsizdir.
7. Hansılara antonim qarşılıq tapmaq olar?
1. dəcəl 3. hövsələsiz 5. məhlul
2. nəfəs 4. ehtiyat 6. narahat
A) 1, 3, 5 B) 2, 4, 6 C) 3, 4, 5
D) 2, 3, 5 E) 1, 3, 6
1 2 3
8. ..... Kim qorumur öz dilini
4 5 6
İtsin mənim gözlərimdən ilim-ilim!....
Mənsubiyyət şəkilçili sözləri seçin.
A) 4, 5 B) 1,4, 5 C) 3, 5, 6
D) 3, 5 E) 4, 6
9. Düşündüm, ayrılıq gələndən bəri,
Sən mənim eşqimə çıraq olasan.
Onunçün verdinmi mənə göyləri,
Məndən göylər qədər uzaq olasan?!
Nümunədə işlənmiş köməkçi nitq hissələri hansı
bənddə düzgün verilmişdir?
A ) 3 qoşma, 1 ədat
B) 2 qoşma, 1 bağlayıcı
C) 1 qoşma, 1 bağlayıcı, 1 ədat
D) 3 qoşma, 1 bağlayıcı
E) 1 qoşma, 2 bağlayıcı, 1 ədat
1 2
10. O bu boyda bir cahanı yaradıb,
Yeri, göyü, asimanı yaradıb,
3 4
İnsan onu o insanı yaradıb,
5
Bu dünyanın əlifbası – məhəbbət!
Ən ilk nəğmə, ən ilk yazı məhəbbət!
İşarələnmiş hansı əvəzliklərdən sonra vergül işarəsi
qoyulmalıdır?
A) 2; 4; 5 B) 1; 3 C) 1; 2; 5
D) 4; 5 E) 1; 3; 4
11. Həm mənsubiyyət. həm də hal şəkilçisi qəbul etmiş
isimləşən sıra sayı hansı cümlədədrr?
A) Birini ona gətirmişəm.
B ) İkincisindən çox narazıyam.
C) Beşincilər hamını heyran etdilər.
D) Bir-birimizi görmədiyimiz anlar geridə qaldı.
E) Səkkizinci palatanın qapısı hələ də açıq idi.
12. Hansı cümlədə morfoloji yolla düzəlmiş azaltma
dərəcəsində olan sifət işlənmişdir?
A) Qarşıdan gələn maşınların gur işıqları onun
gözlərini qamaşdırır, yolu aydın seçməyə imkan
vermirdi.
B) Tünd-qara gözləri ağımtıl sifətinə çox yaraşır, onu
yaşından xeyli cavan göstərirdi.
C) Həyatın çətin sınaqları onu daha da
möhkəmləndirmiş, iradəli bir insana çevirmişdi.
D) Açıq-sarı işıqların şöləsi otağa xüsusi bir görünüş
verirdi.
E) Gümüş kəmərin üstündəki xırdaca qaşlar günəş
şöləsi düşdükcə par-par parıldayırdı
13. Mürəkkəb tərzi-hərəkət zərfi işlənmiş cümləni
müəyyənləşdirin.
A) Hərdən axşamlar bizə gələr, oturub dərdləşərdi.
B) Elə gəlsin, elə getsin,
Aralıqda söz olmasın
C) Qız qeyri-ixtiyari əlindəki kağızları masanın üstünə
qoydu.
D) Nazim sevinə-sevinə əlindəki sənədləri mənə uzatdı.
E) Mən bu anı səbirsizliklə gözləyirdim.
14. “Çəkilişdəyik” sözünün tərkibinə görə təhlili hansı
sxemə uyğundur?
A) ┌┐^^^ ͡ ͡ D) ┌┐^^ ͡ ͡
B) ┌┐^ ͡ ͡ E) ┌┐^^͡ ͡ ͡
C) ┌┐^^^ ͡
15. ..Ömür qala-qala, gün qala-qala
“Əlvida” deyəsən doğma bir yola..
Altından xətt çəkilmiş söz haqqında hansı fikir
səhvdir?
A) şərt şəklindədir
B) təsriflənəndir
C) işin arzu olunduğunu bildirir
D) sadədir, məlum növdədir
E) II şəxsin təkindədir
16. Yalnız mənsubiyyətə görə dəyişərkən söz kökündən
II saiti düşən sözləri seçin.
1. sinif 3. beyin 5. boyun
2. ağıl 4. fikir 6. ömür
A) 2, 4, 5 B) 1, 3, 6 C) 1, 5, 6 D) 2, 3, 5 E) 3, 4, 5
17. Tabelilik əlaqəsinin hər üç növünün işləndiyi
birləşmə hansı bənddədir?
A) get-gedə yüksəlmək B) yaşanmış xoş xatirələr
C ) onun böyük ürəyi D) ən ülvi duyğular
E) Böyük Çin səddi
18. Söz sırasının pozulmadığı sıranı göstərin.
A) Bəlkə gözləmədik bu xoş görüşü,
B) Yaman qəribədir dünyanın işi.
C) Düzlərdə bürküdən solur gül-çiçək,
D ) Çiçəyə dərd olmur, düzə dərd olur.
E) Biz ki öyrənmişik hicrana artıq...
19. Bütün üzvləri mürəkkəb olan cümləni göstərin.
A) Bizim əsas məqsədimiz vətən torpaqlarını
düşməndən azad etməkdir.
B) Nizami Gəncəvinin “Xosrov və Şirin” poemasını
Azərbaycan dilinə Rəsul Rza tərcümə etmişdir.
C) XIII əsrdə ana dilimizdə ilk şeir nümunələrini
yaradan sənətkar İzzəddin Həsənoğludur.
D) Böyük sənətkar simvollarla, rəmzlərlə
zəmanəsindəki haqsızlığa, ikiüzlülüyə kəskin
nifrətini bildirir.
E) Sabirin satiraları dövrün ən mühüm sosial-siyasi
münasibətlərini, müxtəlif ictimai baxışları canlı bir
şəkildə əks etdirir.
20. İntonasiya əlaqəsi ilə düzəlmiş qarşılaşdırma əlaqəli
tabesiz mürəkkəb cümlə hansdır?
A) Çox həyəcanlandı, lakin bir kəlmə belə demədi.
B) Səfərə hazırlaşsaq da, gedə bilmədik.
C) Qış çoxdan gəlmişdi, havalar isə hələ də xoş
keçirdi.
D ) Lalə müharibəyə getmiş atasının yolunu çox
gözlədi, bir xəbər çıxmadı.
E) Həddən artıq kədərli olmasına baxmayaraq, bunu
ətrafdakılara sezdirməməyə çalışırdı.
21. Qoca Deməli bütün bunların heç bir əhəmiyyəti yox
imiş dedi bütün səylərimiz əbəs imiş – vasitəsiz
nitqdə buraxılmış durğu işarələrinin düzgün
ardıcıllığı hansı bənddədir?
A) qoşa nöqtə, vergül, vergül, tire, vergül
B) qoşa nöqtə, vergül, tire, vergül, dırnaq
C) qoşa nöqtə, dırnaq, vergül, vergül, tire, vergül,
tire, dırnaq
D) vergül, vergül, dırnaq, tire, vergül, dırnaq
E) qoşa nöqtə, dırnaq, vergül, vergül, dırnaq
22. Məntiqi ardıcıllığı tamamlayın.
Xülasə, deməli, müxtəsər....
A) heyif B) deyəsən C) bəlkə
D) qısası E) yəqin
23. Mürəkkəb xitab hansıdır?
A) Ancaq ürəyimdə deyirəm yenə:
“Ay ürək, buna da gərək mən dözüm....”
B) Gülüm, heyif sənə, heyiflər mənə,
Qoruya bilmədim məhəbbətimi...
C) Könlüm quşu qanad çalmaz sənsiz bir an,
Azərbaycan!
D) Dinmə, danışma, yat, bala,
Sən deyən olmayıb hələ
E) Ey daşlaşan, torpaqlaşan ulu babam!
24. Hansı cümlə mübtəda, tamamlıq, xəbər sxeminə
uyğundur?
https://blogreklamedu.blogspot.com/
A) Şirin yalandan acı həqiqət yaxşıdır.
B) Düzlük hər zaman qızıldan qiymətli hesab olunur.
C) Şərəfli əmək insanı ucaldar.
D ) Lalə məktubun kimə aid olduğunu bilmirdi.
E) Düzdür, Nazim, sən haqlısan!
25. Bu iki əməli yazı nümunəsinin başlanğıcı, demək olar
ki, eynidir.
1. arayış 3. protokol 5. akt
2. izahat 4. ərizə
A) 2, 4 B) 3, 5 C) 1, 4 D) 2, 3 E) 4, 5
26. “Sizin sənədlər yoxlananda mən də orada idim” –
cümləsində təsriflənməyən felin morfoloji təhlili ilə
bağlı səhvi göstərin:
A) təsdiqdədir
B) sözdə iki leksik, bir qrammatik şəkilçi işlənmişdir
C) quruluşca düzəltmədir
D) təsirsizdir
E) feli bağlamadır
27. Mürəkkəb adlardan hansıların birinci tərəfi dırnaq
içində yazılmalıdır?
1. İstiqlal ordeni 4. Şəhidlər xiyabanı
2. Müəllim qəzeti 5. Abşeron romanı
3. Milli Ordu 6. Koroğlu operası
A ) 1, 2, 5, 6 B) 2, 4, 5, 6 C) 2, 3, 4
D) 1, 3, 5 E) 1, 3, 5, 6
28. Rəsmi sənədlərin dili üçün səciyyəvi hesab oluna
bilməz.
A) arxaik leksikanın mühafizəsi
B) fikrin hüquqi azadlığı
C) fikrin birmənalılığı
D) geniş izah və analitik şərhdən istifadə
E) fikrin yığcamlığı
29. “Yarıq, yaralı, yarğan” sözləri haqqında
doğru fikirləri seçin:
1.“yar”felindən yaranmış eyniköklü sözlərdir
2.Sözlərin kökü isimlə omonimdir
3.Sözlərin üçü də feldən düzəlmişdir
4.Sözlər morfoloji üsulla yaranmışdır
5.Sözlərin üçü də ┌┐^ sxeminə uyğundur
A) 1, 3, 4 B) 3, 5 C) 2, 4, 5 D) 1, 4 E) 1, 2, 4
30 Tabeli mürəkkəb cümlələrdən birinin budaq cümləsi
qeyri-müəyyən şəxsli cümlədir.
A) Mən evə təzəcə çatmışdım ki, qapını döydülər.
B) Bu qılınc olmasa yeyərlər məni (S.Vurğun)
C) Ona elə gəldi ki, indicə adını çəkəcəklər.
D) Mənə deyirlər ki, bu il yay çox isti keçəcək.
E) Yazın əvvəli idi ki, Həmid təzə mənzilə köçdü.
31. “Əsəbiləşmək” sözünün frazeoloji birləşmə ilə ifadə
olunmuş sinonimləri hansı sıradadır.
A) ürəyi istəmək, könlündən keçmək, ürəyi getmək
B) hirslənmək, qəzəblənmək, hirsi başına vurmaq
C) dəridən-qabıqdan çıxmaq, canını oda yaxmaq, dərdə
düşmək
D) cin atına minmək, özündən çıxmaq, zəncir çeynəmək
E) ağzına çullu dovşan sığmamaq, gözü düşmək,
gözünün odunu almaq
32. Həmcins təyinli cümləni göstərin:
A) Yox, sən də haqlısan, ey gizli dərdim,
Qərəzli, qərəzsiz tələblərinlə.
B) O, atasının tanış və doğma sifətinə baxaraq, yavaş-
yavaş qapıya doğru yeridi.
C) Qaraxanın gözəl, uca qaməti dərddən əyilmişdi.
D) Əksinə, çox aydın və sərrast düşünürdü.
E) Mərmər ağdır, qəm qara.
33. Ara sözün işləndiyi cümləni göstərin:
A) Güman gələn yerləri ələk-vələk etdilər.
B) Yəqin etdim ki, sən düz demirsən.
C) Hər dilinə gələn sözü deməli deyilsən.
D) Düzdür, sənin dediklərinlə mən də razıyam.
E) Sənin dediklərin tamamilə düzdür.
34. Bu cümlələrdən birinin xəbəri III şəxsin təkində olur.
A) qeyri-müəyyən şəxsli cümlə
B ) şəxssiz cümlə
C) ümumi şəxsli cümlə
D) adlıq cümlə
E) söz-cümlə
35. Hansı cümlədə “o” əvəzliyindən sonra vergül
qoyulmamalıdır?
A) O, ömür yolunu azıb, çaşdırıb.
B) O, bu qaçışıyla özündən qaçır.
C) O, nağılı bir vaxt Canəli müəllimə Gülrux arvad
danışmışdı.
D) O, yenə də yem gətirmək üçün yuvasından aralandı.
E) O, deyəsən, məni başa düşmədi.
36. Hansı cümlədə frazeoloji birləşmə “aldatmaq”
mənasını verir?
A) Məsmə qaşqabağını sallayıb oturmuşdu.
B) Dəyirman bildiyini eylər, çax-çax baş aparar.
C) Özünü ələ salırsan, ya məni?
D) Yenə kimin gözünə kül üfürürsən?
E) Son vaxtlar ondan gözüm su içmir.
37. Qeyri-müəyyən yiyəlik halda olan isim işlənən
cümləni tapın:
A) Uşaqlarını birdən-birə elə arzuladı ki, gözləri yaşardı.
B) Ələmdar da həmin yaşlı kişi kimi səkidən çıxmağa
məcbur oldu.
C) Axşam möhkəm yağış yağdığı üçün məhəllənin
küçələri palçıq və su gölməçələri ilə dolmuşdu.
D) Yaşamaq arzusu o qədər güclü idi ki, Sabirin
qarşısını heç nə ala bilməzdi.
E) Komandiri razı salıb qaranlığın daha da qatılaşmasını
gözlədi.
38. Feli birləşmələrin əsas tərəfi nə ilə ifadə olunur?
A) felin təsriflənən formaları ilə
B) felin arzu və şərt şəkilləri ilə
C) felin xəbər şəkli ilə
D) idi, imiş, isə hissəcikləri ilə
E) təsriflənməyən fellər ilə
39. Biri tabesiz mürəkkəb cümlələrin tərkib hissələri
arasında işlənən məna əlaqələrinə aid deyil:
A) bölüşdürmə B) iştirak C) zaman
D) aydınlaşdırma E) səbəb-nəticə
40. Hansı fikir “Hara getsə, əlimdən qurtarmayacaq” və
“Nə qədər dil tökürsə, xeyri yoxdur” cümlələrinin
hər ikisinə aid edilə bilər?
A) Qarşılıq-güzəşt budaq cümləli tabeli mürəkkəb
cümlədir.
B) Baş cümlələri budaq cümlədən əvvəl işlənmişdir.
C) Bütün xəbərləri frazeoloji birləşmə ilə ifadə
olunmuşdur.
D) Tərkibindəki cümlələr genişdir.
E) Tabelilik bağlayıcısı ilə bağlanmışdır.

V Azərbaycan dili və ədəbiyyat

1. Əşyanı ümumi şəkildə müəyyən edən əvəzlikləri
göstərin.
A) biri, birisi, nə isə, kimsə
B) o, bu, belə, elə, həmin
C) mən, sən, o, biz, siz, onlar
D) kim, nə, hara, necə, niyə
E) öz, hər, bütün, filan
2. Hansı cümlədə şühudi keçmiş zamanda işlənən fel
var?
A) Yaşadır anaları övladların sevinci.
B) Çox uzaqdan eşidirdi Vətənimin gur səsini...
C) Çətindi, asandı, bilmirəm, bilirəm ki, həyat
mübarizədir.
D) Ürəyim nisgilli-nisgilli dilləndi,
Yerlər də, göylər də kövrəldi.
E) Gəlmişdim ellərə salam deməyə.
3. Vasitəsiz tamamlığın əsas xüsusiyyəti hansıdır?
A) Adlıq və yiyəlik haldan başqa digər hallarda olur.
B) Əşyanın sayı və kəmiyyətini bildirir.
C) Yalnız təsirli fellərlə əlaqəyə girir, müəyyən və
qeyri-müəyyən olur.
D) İş görən şəxsi göstərir, həm feli, həm ismi xəbərlə
əlaqəyə girir.
E) İşin icrasının keyfiyyətini bildirir.
4. Tabesiz mürəkkəb cümlənin tərəfləri arasında hansı
məna əlaqəsi var?
Yaşatmaq çətindir, unutmaq asan.
A) ardıcıllıq B) aydınlaşdırma
C) zaman D) səbəb-nəticə
E) qarşılaşdırma
5 ”Mənim qapım hər kəsin üzünə açıqdır”cümləsinin
morfoloji təhlili ilə bağlı doğru cavabları göstərin.
1. mənim-şəxs əvəzliyidir,mənsubiyyət şəkilçisi qəbul
etmişdir.
2. qapım-isimdir,mənsubiyyət şəkilçisi qəbul
etmişdir.
3. hər kəsin-təyini əvəzlikdir,yiyəlik haldadır.
4. üzünə- isimdir,mənsubiyyət və hal şəkilçilərini
qəbul etmişdir.
5. açıqdır-feldir,indiki zamandadır.
A) 2,4 B) 2,4,5 C) 3,4 D) 1,2,3 E) 1,2,4
6. Frazeoloji birləşməni göstərin:
A) məşğul olmaq B) məşq etmək
C) göz yetirmək D) iştirak etmək
E) yerbəyer etmək
7. -gil, -zadə, -daş şəkilçiləri ilə əmələ gələn düzəltmə
isimlər hansı mənanı bildirir?
A) məkan B) cansız əşya C) kiçiltmə
D) mücərrəd E) insan anlayışı
8. Feli sifətlərdən ibarət olan cərgəni göstərin.
A) əzgin, güləyən B) qurucu, danışmalı
C) gülməli, qorxunc D) dinləyən, yazılmış
E) qaçağan, çalışan
9. Hansı bənd ismi birləşmələrdən ibarətdir?
A) vətən həsrəti, vətən üçün yaşamaq
B) həyat eşqi, səmimi söhbət
C) övladını sevən, sonsuz arzular
D) görüş keçirmək, dəniz havası
E) cəh – cəh vuran, sərgi açılanda
10. Tərkib hissələri yalnız intonasiya ilə bağlanmış tabeli
mürəkkəb cümləni göstərin.
A) Üç – dörd ay olar, mən onu görə bilmirəm.
B) Ürəyimdən keçirdi ki, bu dəfə onun köməyindən
istifadə etməyim.
C) Kim nə vaxt istəyir, gedə bilər.
D) Bu komandanı da udsaq, çempion olacağımıza daha
şübhə yoxdur.
E) Bircə ondan razıyam ki, özümdən narazıyam.
11. "Qış sərt gəldiyi üçün dağlarda qar çoxdur"
cümləsini tabeli mürəkkəb cümləyə çevirsək, budaq
cümlə hansı növdə olar?
A) tamamlıq B) səbəb C) xəbər
D) məqsəd E) mübtəda
12. Bu dil tipində sözün kökü içəridən dəyişir, şəkilçi
sözün müxtəlif yerlərində işlənə bilir.
A) flektiv
B) həm iltisaqi, həm flektiv
C) həm kök, həm flektiv
D) kök dillər
E) iltisaqi
13. «Ürəyiaçıq» mürəkkəb sifətinin tərkib hissələrini
göstərin.
A) təsirlik hal şəkilçili isim və sadə sifət
B) mənsubiyyət şəkilçili isim və düzəltmə zərf
C) təsirlik hal şəkilçili isim və düzəltmə sifət
D) mənsubiyyət şəkilçili isim və düzəltmə sifət
E) mənsubiyyət şəkilçili isim və sadə sifət
14. «Gülər bizim gəzintimizin bitməsini istəmirdi»
cümləsindəki tamamlıq nə ilə ifadə olunmuşdur?
A) II növ təyini söz birləşməsi ilə
B) I növ təyini söz birləşməsi ilə
C) isimlə
D) məsdər tərkibi ilə
E) III növ təyini söz birləşməsi ilə
15. Hansı tabeli mürəkkəb cümlələrdə budaq cümlələr
birinci işlənmişdir?
1.O insan ki başqasına yaxşılıq arzulaya bilmir, o, özü
xoşbəxt ola bilməz.
2.Biz o zaman yuxudan oyandıq ki, gün çıxıb ətrafı
işıqlandırmışdı.
3.Biz içəri girmişdik ki, vağzalı çalındı.
4.Kim ki vicdanı qarşısında təmizdir, o, xoşbəxtdir.
5.İş ondadır ki, tikinti hələ başa çatmayıb.
A) 2,5 B) 1,2,5 C) 3,4,5 D) 2,4 E) 1,3,4
16. Kosmos və oçerk sözlərinin fonetik təhlili ilə bağlı
düzgün fikirləri seçin.
1. Hər ikisi ahəng qanuna tabedir.
2. Hər iki sözün hecaları samitlə başlayıb, samitlə
bitir.
3. Hər iki sözdə vurğu ilk hecadadır.
4. Hər ikisi yazılışı ilə tələffüzü fərqlənməyən sözdür.
5. Hər ikisində qarşılığı olmayan bir cingiltili samit
vardır.
6. İkinci sözün vurğusunu dəyişməklə mənasını
dəyişdirmək olar.
A) 1, 2, 6 B) 2, 3, 4 C) 4, 5, 6
D) 1, 4, 5 E) 3, 4, 5
17. Modal sözlərlə bağlı səhv fikri seçin:
A) “Nəhayət, ümumiyyətlə, xülasə”- nəticə bildirən
modal sözlərdir.
B) ”Dünən xəbərlərdə verilmiş məlumata görə, sabah
hava yağmurlu olacaq” cümləsində fikrin mənbəyini
ifadə edən modal söz işlənmişdir.
C) Ara sözlər əsasən, modal sözlərlə ifadə olunur.
D) Modal sözlərin cümlədə yeri sərbəstdir.
E) Modal sözlər digər sözlərlə sintaktik əlaqəyə girmir.
18. Hansı sözlər həm hal, həm mənsubiyyət şəkilçisi
qəbul edib.
1 2 3 4
Gecənin qaranlığında zavodun yaxınlığındakı
5 6 7
bəzək kollarının arasındakı kiçik daxmadan işıq
gəlirdi .
A) 6,7 B) 1,2,4 C) 4,5,6 D)2,5 E) 3,5,7
19. Vurğusu dəyişməklə mənası dəyişən sözü göstərin:
A) xülasə B) sarı C) çətin D) astronom E) dünən
20. Hansı qeyri-müəyyən miqdar saylarından sonra
gələn isimlər cəmdə olmalıdır?
A) üç-dörd, yüzlərlə
B) çox, xeyli
C) az, onlarla
D) bir sıra, bir çox
E) bir qədər, minlərcə
21. "Qocalar" şeirinin müəllifi kimdir?
A) Cabir Novruz B) Mirmehdi Seyidzadə
C) Əliağa Kürçaylı D) Mirvarid Dilbazi
E) Bəxtiyar Vahabzadə
22. «Xeyir və Şər» hansı poemadandır?
A) «İsgəndərnamə» B) «Xosrov və Şirin»
C) «Yeddi gözəl» D) «Leyli və Məcnun»
E) «Sirlər xəzinəsi»
23. Anar bədii yaradıcılığa neçənci ildə başlamışdır?
A) 1957 B) 1960 C) 1938 D) 1964 E) 1970
24 . Cərgələrin birində İ. Hüseynovun povestləri
verilmişdir:
A) “Cığırlar”, “Mələk insanlar”
B) ”Dərd”, “Saz”
C) ”Tütək səsi”, “Saz”
D) ”Məhşər”, “Nizami”
E) ”İdeal”, “Yanar ürək”
25. Kim "Dədə Qorqud" dastanlarının motivləri
əsasında ssenari yazmış, geniş araşdırmalar
aparmışdır?
A) Elçin B) Anar C) Həmid Araslı
D) Kamal Abdulla E) Nəbi Xəzri
26. Verilmiş nümunələrdən biri nağıldır.
A) "İki ana" B) "Şir və Tülkü"
C) "İşığı söndürmə" D) "Çillələr"
E) "Sənə aslanım deyən"
27. "Birinci zəng"şeirinin müəllifi kimdir?
A) Səməd Vurğun B) Məmməd Araz
C) Hikmət Ziya D) Bəxtiyar Vahabzadə
E) Zəlimxan Yaqub
28 M.P.Vaqifin yaradıcılığı ilə bağlı səhv fikir hansıdır?
A) Onu bütöv bir ədəbi məktəbin başçısı kimi
məşhurlaşdıran nikbin ruhlu şeirləridir.
B) Füzulidən fərqli olaraq, ayrılıq, hicran yox, vüsal
şairidir.
C) Əsərlərindən bəzilərini əruz, bəzilərini isə heca
vəznində yazmışdır.
D) Həm lirik, həm də epik şeirin əvəzsiz ustasıdır.
E) Yaradıcılığının əsas mövzusu qadın gözəlliyinin və
məhəbbətin tərənnümüdür.
29. Aşağıdakı fikirlərdən hansı səhvdir?
A) Sərbəst şeirdə heç bir ritm, ölçü və ahəng
gözlənilmir.
B) Azərbaycan şeirində əruz vəzni, heca vəzni və sərbəst
şeirdən istifadə olunmuşdur.
C) Heca vəzni hecaların sayca bərabərliyinə əsaslanır.
D) Sərbəst şeirin əsas əlaməti misraların quruluşunda,
qafiyə sistemində müəyyən sərbəstliyin olmasıdır.
E) Əruz vəznində hecaların uzun-qısalığı əsas götürülür.
30. Yalnız əruz vəznində yazmışdır:
1. Q.Zakir 2. M.Füzuli
3. Ş.İ.Xətai 4. Saib Təbrizi
5.S.Ə.Şirvani 6.M.Ə.Sabir
A) 2,3,4,5 B) 1,4,5 C) 2,3,6
D) 2,4,5,6 E) 1,2,4,5
31. Səhv fikri göstərin:
A) Füzuli ana dilində bədii nəsrin əsasını qoymuşdur.
B) Füzulinin vəfat tarixi Əhdi Bağdadinin “Gülşənüş-
şüəra” təzkirəsində əbcəd hesabı ilə verilmişdir.
C) Məhəmməd Füzulinin əsl adı “Füzuli”, nisbəsi
“Bağdadi”, atasının adı “Məhəmməddir”.
D) Qaynaqlarda Füzulinin Bayat boyundan olması
göstərilir.
E) Füzuli “Leyli və Məcnun” poemasını Osmanlıların
hakimiyyəti dövründə yazmışdır.
32. Bunlardan biri Cəfər Cabbarlının tərcümələri
sırasında verilə bilməz:
A) V.Şekspir "Hamlet"
B) F.Şiller "Qaçaqlar"
C) Bomarşe "Fiqaronun toyu"
D) A.Puşkin "Yevgeni Onegin"
E) V.Şekspir "Otello"
33. Laylalar haqqında verilənlərdən biri yanlışdır:
A) Laylalar 4 misralı, 7 hecalı olur.
B) Laylalar körpəni əzizləmək üçün oxunur.
C) Laylaların misralarındakı hecaların sayı eyni olur.
D) Laylalar bəzən «beşik nəğmələri» də adlanır.
E) Laylalarda anaların arzuları da öz əksini tapır.
34. C.Məmmədquluzadə «Poçt qutusu» hekayəsini hansı
mətbuat orqanında nəşr etdirib?
A) «Molla Nəsrəddin» B) «Şərqi-Rus»
C) «Həyat» D) «Həqiqət»
E) «İqbal»
35. Dram janrı ilə bağlı fikirlərdən biri yanlışdır:
A) Dramlarda komik səhnələrə də yer verilir.
B) Dramlar nəsrlə yazıldığı kimi, nəzmlə də yazıla bilər.
C) Müxtəlif qüvvələrlə toqquşma dramda, əsasən, baş
qəhrəmanın məğlubiyyəti ilə nəticələnir.
D) "Dram" yunan sözüdür, mənası “hərəkət” deməkdir,
Azərbaycan ədəbiyyatında ilk dram XIX əsrdə yaranıb.
E) Bu janr ciddi münaqişə zəminində qurulur.
36. Aşağıdakılardan biri Q.Zakirin heca vəznində
yazdığı əsərlərə aid deyil:
A) “Durnalar”
B) “Gəlsin”
C) “Eylər”
D) “Dost yolu bağlandı, ümid kəsildi”
E) “Dost yolunda cəfa çəkdim, can üzdüm”
37. Sasani şahlarının paytaxtı olduğu dövrdə gözəlliyi,
əzəməti ilə şöhrət qazanmış Mədain şəhərinin indi
xarabaya çevrildiyini deyən bu sənətkar zəmanəsinin
hökmdarlarını bundan ibrət almağa çağırır.
Söhbət hansı sənətkardan gedir?
A) Məhsəti Gəncəvi
B) Qətran Təbrizi
C) Nizami Gəncəvi
D) Əfzələddin Xaqani
E) Əssar Təbrizi
38. “Həmzənin Qıratı qaçırması” qolunda hansı hadisə
bədii müqəddiməyə aiddir?
A) Mahmud paşanın məclis qurması
B) Keçəl Həmzəni Çənlibeldə dəlilərin narazılıqla
qarşılaması
C) Düratın buxov açarını Koroğlunun Keçəl Həmzəyə
verməsi
D) Keçəl Həmzənin Qırxdəyirmanda Koroğlunu
aldatması
E) Koroğlunun Toqata gedib Qıratı qaytarması
39. B.Vahabzadənin əsərləri ilə bağlı uyğunsuzluğu
müəyyən edin:
A) “Cavab”-ana və ana dili anlayışları yanaşı qoyulub
həll olunur.
B) “Ana dili”-dilimizə xor baxanlara qarşı etiraz öz
əksini tapıb.
C) “Vətəndaş”- insanın vətən qarşısında borcu Tanrı
qarşısında borcuna bənzədilir.
D) “Şəhid məzarları”-Vətən yolunda canından keçənlər
şəhid adlanır.
E) “Təyyarələr”-döyüşçü idealını mənzilə doğru yolda
ölən təyyarə obrazına bənzədir.
40. M.Şəhriyarın “Heydərbabaya salam” əsərinin
formasına aid fikirləri seçin.
1. Lirik poemadır, vahid süjet xətti yoxdur.
2. Əsərdə şairin uşaqlıq xatirələri dilə gəlir.
3. Əsərdə üstüörtülü şəkildə xalqın azadlıq
düşüncələri də öz əksini tapır.
4.Beşlik şəklindədir, aaabb şəklində qafiyələnir.
5. Heca vəznindədir, xalq dilindədir.
A) 1,4,5 B) 2,3 C)1,3,5 D) 2,3,5 E) 1,2

VI

1. Hansı sözlərin orfoepiyası düzdür.
1. [fəntgir]
2. [hanbal]
3. [arkestr]
4. [bayraxdar]
5. [teatır]
A) 1,2,5 B) 1,3,4 C) 2,3,5 D)1,3,5 E) 2,3,4
2. Hansı?sualına cavab verən sayın növünü göstərin.
A) müəyyən miqdar sayı
B) sıra sayı
C) qeyri – müəyyən miqdar və kəsr sayı
D) kəsr sayı
E) qeyri – müəyyən miqdar sayı
3. Hansı cümlələrdə məchul növ fel işlənib?
1. Ətrafa şəfəq saçıldı.
2. Bu mahnı çox sevilirdi.
3. Bu söhbətdən sonra o, çox kədərləndi.
4. İşdən sonra çox yorulmuşdu.
5. Yaz gəlir, torpaq bellənir.
A) 1, 5 B) 1, 4 C) 3, 4 D) 2, 5 E) 2, 3
4. Söz birləşməsi nədir?
A) İki və daha artıq sözün leksik və qrammatik
cəhətdən birləşməsidir.
B) Bitmiş bir fikrin ifadəsidir.
C) İntonasiya bütövlüyü ilə seçilir.
D) Nitq hissələrinin birləşməsidir.
E) Əsas tərəfin tələbi ilə asılı tərəfin hallanmasıdır.
5. "Etiket" termini ilə paralel olaraq işlədilir:
A) yarlıq B) nitq C) jest
D) nitq aktı E) mimika
6. Antonim sözlər cərgəsini göstərin.
A) böyük-iri, qoca-ahıl
B) pis-əyri, düz-dürüst
C) dərə-təpə, az-çox
D) sevmək-ağlamaq, atmaq-vermək
E) xoşbəxt-sevincli, qəm-kədər
7. Əvəzliklər hansı nitq hissələrinin yerində
işlənmişdir?
Mən meydan əriyəm, sən də bir kişi.
Mərdliklə seçilir hər mərdin işi.
A) isim, say B) isim, sifət C) say, sifət
D) sifət, zərf E) zərf, isim
8. Hansı cərgədəki sözlərin leksik mənası yoxdur və
suala cavab vermir?
A) kitab, həyat, kaş B) kimi, qədər, dəniz
C) dünya, təkcə, səma D) axı, kaş, savayı
E) cəld, görkəm, axı
9. Uyğunluğu müəyyən edin.
I. Vurğu üçüncü hecaya düşür.
II. Vurğu ikinci hecaya düşür.
III. Vurğu birinci hecaya düşür.
1. Antarktida, dekorasiya
2. Arktika, missiya
3. iyul,iyun
A) I - I B) I - 2 C) I - 3
II - 3 II - 1 II - 2
III - 2 III - 3 III - 1
D) I - 2 E) I - 1
II - 2 II - 2
III - 1 III - 3
10. “Anadan belə laqeyd danışmazlar” cümləsi ...
A) qeyri-müəyyən şəxsli müxtəsər cümlədir.
B) qeyri-müəyyən şəxsli geniş cümlədir.
C) müəyyən-şəxsli geniş cümlədir.
D) ümumi şəxsli müxtəsər cümlədir.
E) ümumi şəxsli geniş cümlədir.
11. Budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gələn tabeli
mürəkkəb cümləni göstərin.
A) Solmazın ürəyindən keçir ki, babası hər gün
onlara qonaq gəlsin.
B) Kim əla oxuyursa, bu kitab ona çatacaq.
C) Fəxr edirəm ki, sənin kimi həmyerlim var.
D) Hamı bilir ki, payızda meyvə bol olur.
E) Arzum budur ki, sən də əlaçı olasan.
12. İntonasiya ilə bağlanmış tabeli mürəkkəb
cümlələrdən biri tamamlıq budaq cümləlidir:
A) İgid odur, yaman günə dayansın.
B) Adam var, heç nədən qorxusu yoxdur.
C) Getmək istəyir, əlini qaldırsın.
D) Elə danışır, bişmiş toyuğun da gülməyi gəlir.
E) Ay Kərim, heç deməzsən, aldatdım.
13. Vasitəli nitqli cümlələri müəyyən edin:
1. “Görünür, mehriban ailədir”, -deyə Firudin
düşündü.
2. Ənvər təşəkkür edərək bildirdi ki, onun üçün bu
gündən əziz gün olmayıb.
3. “Ətiacıdır, araqarışdırandır, çox pis adamdır”,-deyə
Xavər öz-özünə düşündü.
4. Babası deyərdi ki, o, nəvəsini oğlundan çox istəyir.
5. Şübhəsiz ki, səndən yaxşı musiqiçi olacaq
A) 2, 3 B) 1, 3 C) 4, 5 D) 2, 5 E) 2, 4
14. "İgid" sözünün leksik təhlilindəki səhvi göstərin.
A) Qorxaq, cəsarətsiz sözləri ilə antonimdir.
B) Ümumişlək sözdür.
C) Səmimi, mülayim sözləri ilə sinonimdir.
D) Əsl Azərbaycan sözüdür.
E) Təkmənalı sözdür.
15. III növ təyini söz birləşməsini göstərin.
A) orfoqrafik qaydalar
B) morfoloji faktlar
C) yol işarələrini dəyişmək
D) anasının arzularını yerinə yetirən
E) leksik vahidlərin işlənməsi
16. “Namizədlik işi” birləşməsinin I tərəfinin fonetik
təhlilinə aid hansı fikirlər səhvdir?
1. Vurğusu və uzun saiti fərqli hecadadır.
2. Yazılışı və tələffüzü arasında 3 fərqli məqam var.
3. Samitlərdən ikisi kardır.
4. Sözdə qarşılıq təşkil edən samit cütlük işlənmişdir.
5. Tələffüz şəkli [na:mizətdix`]şəklindədir.
A) 1,3,5 B) 1,2,4 C) 3,5
D) 2,4 E) 3,4,5
17. Verilmiş cümlələrin hansında zərf yoxdur?
A) Dünən məktəbdə tədbir keçirildi.
B) Uşaqlar həyətdə futbol oynayırlar.
C) Qız cəld mətbəxə keçdi.
D) Yayda kəndə gələrsən.
E) Hava birdən tutuldu.
18. Bu cümlədə hansı normalar pozulub?
"Münsiflər heyəti bu gənc müğənnini gələcəyin
böyük muğam ifaçısı ampulasında görmürdülər".
A) leksik və qrammatik
B) yalnız leksik
C) qrammatik və fonetik
D) leksik və fonetik
E) yalnız qrammatik
19. Fikirlərdən biri səhvdir:
A) ud sözü omonim olub isim və fel kimi işlənir.
B) iffət –ismətli, həyalı, namuslu sözləri ilə
sinonimdir.
C) qayın eyni nitq hissəsinə aid omonim sözdür.
D) manqurt –düşünmək qabiliyyətini itirmiş
mənasını bildirir.
E) atlaz-parça növü, atlas- xəritələr toplusu
deməkdir.
20. Hansı cümlələrdə isim işlənməmişdir.
1.Gecə keçir, səhər açılırdı.
2.Bildiklərini dönə-dönə təkrar et.
3. Oralarda yaşamaq çətinləşmişdi.
4. Böyük dura-dura kiçik danışmaz.
5. Hər tərəf başdan-başa gül-çiçəklə bəzənmişdi.
A) 1,3,5 B) 2,3,5 C) 1,4,5 D) 2,3,4 E) 3,4,5
21. « Qaranquş» əsəri hansı janrda yazılmışdır?
A) hekayə B) nağıl C) əfsanə
D) lətifə E) dastan
22. Verilənlərdən biri məhəbbət dastanıdır:
A) "Aşıq Qərib" B) "Kitabi - Dədə Qorqud"
C) "Koroğlu" D) "Qaçaq Kərəm"
E) "Qaçaq Nəbi"
23. "Düratın itməyi" qolunda Koroğlu Qara xana özünü
kim olaraq təqdim edir?
A) dəlilərdən biri B) Koroğlu C) ilxıçı
D) nökər E) aşıq
24. Azərbaycan ədəbiyyatında ilk komediya hansı
əsərdir?
A) «Hacı Qara»
B) «Hekayəti – Molla İbrahimxəlil kimyagər»
C) «Hekayəti-xırs quldurbasan»
D) «Aldanmış kəvakib»
E)«Mürafiə vəkillərinin hekayəti»
25. Aşağıdakı sənətkarlardan birinin yaradıcılığı ədəbi
tənqidçilər tərəfindən səkkizinci «Qarabağnamə»
hesab olunur:
A) S.Rəhimov B) S.Rüstəm
C) M.İbrahimov D) S.Vurğun
E) İ.Əfəndiyev
26. C.Novruz əsərlərinin hansında xalqımızın Qarabağ
dərdini qələmə almışdır?
A) «İxtiyarım olsa idi»
B) «Sağlığında qiymət verin insanlara»
C) «İlk görüş»
D) «Qalxdım dağlara»
E) «İnsan himnləri»
27. Hansı fikir doğrudur?
A) Süjet kompozisiyanın ünsürüdür.
B) Məzmun və formanın vəhdətində məzmun əsasdır və
forma məzmundan törəyir.
C) Lirik ricət təbiət lövhəsinin sözlə ifadəsidir.
D) Forma dəyişkən, məzmun sabitdir.
E) Təsvir və təhkiyə dramatik növ üçün xarakterikdir.
28. Elə ki Rum şahı taxta oturdu,
Dünyaya mum kimi bir naxış vurdu.
Bütün ölkələrə ədli səs saldı,
Rum taxtı onunla yeni rəng aldı.
Verilmiş misralar hansı əsərdəndir və bu əsərin
müəllifi kimdir?
A) Səməd Vurğun "Azərbaycan"
B) Nizami Gəncəvi"Sirlər xəzinəsi"
C) Nizami Gəncəvi"İsgəndərnamə"
D) Ələmdar Quluzadə"Alim və quldur"
E) Əliağa Kürçaylı "Bakı"
29. "Sən zalımsan, zülmkarsan! Ancaq beləsi yaradanı
kəsə bilər.Onu bil ki, onun yaratdıqları intiqamı
səndə qoymayacaq, onların arasında rahat nəfəs ala
bilməyəcəksən, kef- işrət məclisləri qura
bilməyəcəksən. O binalar sənin deyil, mənimdir.
Onlar səni qəbir kimi sıxacaq".
Verilmiş mətn parçası hansı əsərdən götürülmüşdür?
A) "Xan sarayı"
B) "Zeynalabdin"
C) "Koroğlu "dastanından "Düratın itməyi" qolu
D) "Ağabəyimağa"
E) "İsgəndər quş dili öyrənir"
30. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi haqqında verilənlərdən biri
doğrudur:
A) Sənətkarların əsərlərini təhlil edib onlara istiqamət
verir.
B) İnsanı tərbiyə edir və onun daxili aləmini
zənginləşdirir.
C) Müasir əsərləri başa düşməkdə oxucuya yol göstərir.
D) Ədəbiyyatın ümumi qanunauyğunluqlarını və s.
öyrənir.
E) Ədəbiyyatın keçdiyi tarixi inkişaf yolunu araşdırır.
31. «Azad» hekayəsi mövzu və ideyasına görə hansı
əsərlə səsləşir?
A) N.Gəncəvi «Xeyir və Şər»
B) Ə.Kərim «Qaytar ana borcunu»
C) Ə.Haqverdiyev «Şeyx Şəban»
D) İ.Əfəndiyev «Xəncər»
E) S.S.Axundov «Nurəddin»
32. Məhsəti Gəncəvinin yaradıcılığı ilə bağlı səhv fikri
göstərin.
A) Şeirlərində humanizm, səmimi hislər, dərin fəlsəfi
mühakimələr öz əksini tapmışdır.
B) Fars dilində yazıb-yaratmışdır.
C) XII əsrdə yaşamış bu şairə rübailəri ilə məşhurdur.
D) Gəncə sarayında yüksək nüfuz sahibi olmuş və
burada ona bir qəzəli üçün bir xəzinə bağışlanmışdır.
E) Rübailərindən başqa, epik əsərləri də vardır.
33. «İstiarə» sözünün mənası nədir?
A) Yunan sözü olub "addəyişmə" deməkdir.
B) Yunan sözü olub "simvol" deməkdir.
C) Ərəb sözü olub "şişirtmə" deməkdir.
D) Ərəbcə "köçürmə" deməkdir.
E) Ərəb sözü olub "bənzətmə" deməkdir.
34. M.Arazın Cənub həsrəti ilə əlaqədar yazdığı şeirləri
göstərin.
1. «Körpünün həsrəti»
2.«Araz üstündə çinar gördüm»
3.«Yanın, işıqlarım»
4.«Araz yadıma düşüb»
5. «Araz çayı»
A) 4,5 B) 2,4 C) 2,3,4 D) 1,2,4 E) 1,4,5
35. Şifahi ədəbiyyatı yazılı ədəbiyyatdan fərqləndirən
cəhətləri seçin.
1. şifahi şəkildə yaranması və yayılması
2. müəllifin bəlli olması
3. çoxvariantlı olması
4. yarandığı dövrün dil-üslub xüsusiyyətlərini
qoruyub saxlaması
5. bütövlükdə xalqın ümumi yaradıcılığının məhsulu
olması
A) 1, 4, 5 B) 2, 3 C) 1, 3, 5 D) 1, 2, 3 E) 1, 4
36. Nəsiminin həyatı və yaradıcılığı ilə bağlı verilən
fikirlərdən biri səhvdir:
A) 1417-ci ildə Hələb şəhərində edam olunmuşdur.
B) 1369-cu ildə Şamaxı şəhərində anadan olmuşdur.
C) Yalnız Azərbaycan və fars dillərində şeirlər
yazmışdır.
D) "Hüseyni", "Seyyid", "Nəsimi" təxəllüsləri ilə şeirlər
yazmışdır.
E) Azərbaycan ədəbiyyatında hürufilik ideyalarının
daşıyıcısı kimi tanınır.
37. Verilmiş şeirdə işlənmişdir:
"Gül xəcalətdən qızarıb şərmsar oldu yenə"
A) təşbeh B) sinekdoxa C) istiarə (metafora)
D) epitet E) təkrir
38. N.Gəncəvinin "Yaralı bir uşağın dastanı" mənzum
hekayəsində şair ikinci uşağın düşüncəsini və
hərəkətini nə adlandırır?
A) düşüncəsizlik B) sadəlövhlük C) satqınlıq
D) biclik E) ağıllılıq
39. M.İbrahimovun “Pərvanə” əsəri ilə İ.Şıxlının “Dəli
Kür”əsəri üçün ortaq cəhət ola bilməz:
A) Sinfi mübarizə baxımından hadisələrin təsviri.
B) XIX əsr mürəkkəb dövrün hadisələrinin təsviri.
C) Çernyayevski surətinin yaradılması.
D) Peterburq universitetində təhsil alan maarifçi
obrazının yaradılması.
E) Qori Müəllimlər Seminariyasının fəaliyyətindən bəhs
edilməsi.
40. S.Ə.Şirvaninin yaradıcılığı ilə bağlı fikrilərdən biri
səhvdir:
A) Həm lirik, həm də epik əsərlər müəllifidir.
B) O həm də təzkirə müəllifidir.
C) Cəmiyyətin problemlərini tənqid edən satiraları
vardır.
D) Ədəbi irsinin böyük bir hissəsi lirik şeirlərdən
ibarətdir.
E) Lirik şeirləri yalnız məhəbbət mövzusundadır.

VII

1. Keyfiyyət bildirən sifəti göstərin.
A) əsəbi B) incə C) sarı D) qısa E) uzun
2. Uyğunluğu müəyyən edin.
I. Vurğu üçüncü hecaya düşür.
II. Vurğu ikinci hecaya düşür.
III. Vurğu birinci hecaya düşür.
1. tamamilə, geologiya
2. Fransa, fosfor
3. mahircəsinə, meduza
A) I-1 B) I-2 C) I-3 D) I-2 E) I-1
II-2 II-1 II-2 II-3 II-3
III-3 III-3 III-1 III-1 III-2
3. Hansı cümlədə "ki" ədat kimi işlənib?
A) Atalar deyib ki, bu günün işini sabaha qoyma.
B) Elə yaşa ki, sonra utanmayasan.
C) Danış ki, ürəyin boşalsın.
D) Mən bilirəm ki, zəhmət qiymətsiz qalmaz.
E) Onun ki bu məsələdən xəbəri yoxdur.
4. Bölüşdürmə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlənin
tərkib hissələrini bağlayan bağlayıcılar hansılardır?
A) amma, ancaq, lakin B) ya, ya da, gah, gah da
C) nə, nə də, ya, ya da D) həm, həm də, da, də
E) hətta, o cümlədən
5. Sadalanan xüsusiyyətlərdən yalnız biri hansı
sözdədir?
1. Ahəng qanununun pozulması
2. Sözdə uzun tələffüz olunan saitin olması
A) asudə B) üsul C) malik
D) elan E) sakit
6. Verilmiş cümlənin morfoloji təhlili ilə bağlı yanlış
fikir hansıdır?
Onun dedikləri görülməli işi yubadır.
A) “Onun” - yiyəlik halda olan şəxs əvəzliyidir.
B) “dedikləri” - isimləşmiş feli sifətdir.
C) “görülməli” - düzəltmə feldir, məchul növdədir,
təsriflənməyən feldir.
D) “yubadır” - xəbər şəklində olan sadə, təsirli feldir.
E) “işi” – mənsubiyyət şəkilçili adlıq halda olan
isimdir.
7. Sinonimlər cərgəsini göstərin
A) çox-az B) göz-qaş
C) qurd-canavar D) tullamaq-yığmaq
E) qəmli-fərəhli
8. Uzun saitli sözləri göstərin.
1. amal 2. mütləq 3. sonra
4. norma 5. namuslu 6. aşpaz
7. asan 8. kitab
A) 1,3,5 B) 2,4,6 C) 3,5,7 D) 1,4,7 E) 4,6,8
9. Nümunələrdən birində feli bağlama tərkibi səbəb
zərfliyi kimi işlədilmişdir:
A) Ana balalarına baxarkən sevinirdi.
B) Birdən dəhşətli ildırım şaqqıltısını eşidib
qorxdum.
C) Böyüyə qulaq asanda iş də yaxşı gedir.
D) İnsan yaşa dolduqca daha da müdrikləşməlidir.
E) Maşın sola burulanda sürücü sürəti artırdı.
10. Tərəflərindən biri ayrılıqda işlənə bilməyən
mürəkkəb isimlər olan cərgəni göstərin:
A) mer-meyvə, kağız-kuğuz
B) gecə-gündüz, baramaqurdu
C) ayaqqabı, oğul-uşaq
D) dizin-dizin, əyri-əyri
E) ağacdələn, dəmir-dümür
11. Hansı misralarda həmcins üzvlər işlənmişdir?
Qara yel gah əsir, gah da dayanır.
Hələ də evlərdə buxarı yanır.
Yağışlar çoxalır, göllənir sular.
Qamış da göyərir canı var kimi.
A) birinci və ikinci B) üçüncü
C) üçüncü və dördüncü D) birinci və üçüncü
E) birinci
12. Elə baş cümlə seçin ki, «həmişə yaxşılıq etsin»
cümləsi təyin budaq cümləsi olsun.
A) O çalışmırdı ki,...
B) Söhbət əsasında o da deyildi ki,…
C) Mən insan o adama deyərəm ki,…
D) İnsan o zaman sevilər ki,…
E) Ata oğluna məsləhət etdi ki,…
13. Fərqləndirilmiş sözlərin arasında hansı sintaktik
əlaqə var? https://blogreklamedu.blogspot.com/
Payız günəşinin mavi sularda əks olunan şüaları
onun gözlərini qamaşdırırdı.
A) uzlaşma, idarə B) yanaşma
C) idarə D) uzlaşma
E) idarə, yanaşma
14. Mürəkkəb adlar haqqındakı fikirlərdən biri səhvdir.
A) Frazeoloji birləşmələr də mürəkkəb addır, bəzən
onlara "abreviatur"deyilir.
B) Mürəkkəb adların bir çoxunun qəbul edilmiş vahid
ixtisar forması var.
C) Bütövlükdə cümlənin bir üzvü olur.
D) Tərkibindəki hər sözün öz vurğusu olur.
E) Tərkibindəki sözlər ayrı yazılır.
15. "Üstünlük" sözünün fonetik təhlili ilə bağlı düzgün
fikirləri seçin:
1. Sözdə 8 səs, 8 hərf vardır.
2. Deyilişi ilə yazılışı fərqlənmir.
3. [ü] - incə, dodaqlanan, qapalı saitdir.
4. Sözdəki [s], [t], [x`] kar, [n], [l] cingiltili
samitlərdir.
5. Sözdə incə saitlərin ahəngi vardır.
6. Vurğusu ikinci hecaya düşür.
A) 2, 3, 6 B) 1, 3, 5 C) 1, 4, 5
D) 3, 4, 5 E) 2, 5, 6
16. Hansı sözün yazılışı səhvdir?
A) əhvali-ruhiyyə B) müəssisə
C) açıq-qırmızı D) müdrük
E) peşman
17. Sözlərdən yalnız birinə saitlə başlanan hal şəkilçisi
artırdıqda söz kökündəki son sait düşmür:
A) çiyin B) sətir C) isim
D) fəsil E) ətir
18. Mübtədası sadə olan cümlə hansıdır?
A) Şairin həyatı çox acınacaqlı keçib.
B) «Od gəlini» faciəsini Cəfər Cabbarlı yazıb.
C) Araz çayı Azərbaycanı iki yerə ayırır.
D) Yaxşı oxumaq hamıdan tələb olunur.
E) Əlimuxtar və Şahsənəm bu məsələni birlikdə həll
edəcəklər.
19. Fikirlərdən biri səhvdir.
A) servis-qab dəsti, serviz-əhaliyə məişət xidməti
deməkdir.
B) qala sözü omonim olub isim və fel kimi işlənir.
C) zindan eyni nitq hissəsinə aid omonim sözdür.
D) bekar-işsiz,məşğuliyyətsiz deməkdir.
E) iffətli –ismətli, həyalı, namuslu sözləri ilə
sinonimdir.
20. Cümlədəki isimlərin hansı halda olduğunu
ardıcıllıqla göstərin.
Həkim məsləhəti ilə xəstələrin hamısını müayinə
etdilər.
A) yiyəlik, adlıq, yiyəlik, təsirlik
B) yiyəlik, adlıq
C) adlıq,təsirlik, yiyəlik, adlıq
D) adlıq, adlıq,
E) yiyəlik, təsirlik
21. Gülhüseyn Hüseynoğlunun "Müəllimin arzusu"
hekayəsində hansı böyük şairdən söhbət açılırdı?
A) Hüseyn Caviddən B) Bəxtiyar Vahabzadədən
C) Səməd Vurğundan D) Mikayıl Müşfiqdən
E) Məmməd Arazdan
22. "Qafqaz səfəri: Bakı"əsəri kimin xatirələrindən
ibarətdir?
A) M.Piqulevskinin B) X.Natəvanın
C) A.Dümanın D) J.P.Moynenin
E) X.Usmiyevin
23. Verilmiş nümunənin müəllifini və janrını
müəyyənləşdirin.
Dadi- fəryad, ey güruhi-izam,
Oldu zaye bu milləti-islam.
Günü-gündən zəlili xar olduq,
Möhnəti qüssəyə düçar olduq.
A)S.Ə.Şirvani, mürəbbe B)M.Ə.Sabir, qitə
C) Füzuli,müxəmməs D) S.Ə.Şirvani, məsnəvi
E)M.Ə.Sabir,qəzəl
24. «Hacı Qara» əsərində Heydər bəy nədən
şikayətlənirdi?
A) pulsuzluqdan B) işsizlikdən
C) dostlarından D) qocalıqdan
E) vəfasızlıqdan
25. H.Cavidin «Ana» dramında gümüş kəmər kimə
bağışlanır?
A) Qanpolada B) Səlmaya C) Səlimə
D) İsmətə E) İzzətə
26. Verilən cavablardan hansı XIII-XVI əsrAzərbaycan
ədəbiyyatına aid edilə bilməz?
A) dastan yaradıcılığının geniş yer tutması
B) anadilli şeirin yaranması və inkişafı
C) heca vəzninin yazılı ədəbiyyata gəlişi
D) tuyuq janrının ədəbiyyata gəlişi
E) bədii nəsr nümunələrinin yaranması
27. Verilmiş nümunənin misradaxili bölgüsünü
müəyyənləşdirin.
Bu dağda maral azdı,
Ovçu çox, maral azdı.
Ağlama, xumar gözlüm.
Ölmərəm, yaram azdı.
A) 5-2 B) 4-3 C) 3-4 D) 2-5 E) 2-2-3
28. B.Vahabzadənin əsərləri ilə bağlı uyğunsuzluğu
müəyyən edin.
A)”Cavab”-ana və ana dili anlayışları yanaşı qoyulub
həll olunur.
B) “Ana dili”-dilimizə xor baxanlara qarşı etiraz öz
əksini tapıb.
C) “Vətəndaş”- insanın vətən qarşısında borcu Tanrı
qarşısında borcuna bənzədilir.
D) “Şəhid məzarları”-Vətən yolunda canından keçənlər
şəhid adlanır.
E) “Təyyarələr”-döyüşçü idealını mənzilə doğru yolda
ölən təyyarə obrazına bənzədir.
29. "Elm tükənməz bir xəzinədir" başlıqlı mətndə elm
aşağıdakılardan hansılarla müqayisə olunur?
A) söz, var-dövlət B) xəzinə, dövlət
C) söz, xəzinə D) xəzinə, ağıl
E) dövlət, ağıl
30. Bu hekayələrdən biri M.İbrahimovun «Cənub
hekayələri» nə aid deyil:
A) «Qələbə» B) «On iki dekabr»
C) « Azad» D) «İztirabın sonu»
E) «Tonqal başında»
31. «Dağlar» şeirində Aşıq Ələsgər nəyi təsvir etmişdir?
A) doğma yurdun gözəlliyini, ucalığını
B) namərdliyə, ikiüzlülüyə qarşı nifrəti
C) el igidlərinin qəhrəmanlığını
D) el gözəllərini
E) rus hakimiyyətinin xalqla pis rəftarını
32. “Qazan xanın oğlu Uruz bəyin dustaq olduğu boy” un
qəhrəmanlarını göstərin:
1. Qazan xan 2. Banuçiçək 3.Uruz
4.Burla xatun 5.Dəli Domrul
A) 2, 3, 5 B) 1, 5 C) 1, 2 D) 1, 3, 4 E) 1, 2, 4
33. Ə.Cavadın poemalarından ibarət cərgəni göstərin.
A) «Göygöl», «Dan ulduzu»
B) «Azərbaycan, Azərbaycan»
C) «Pambıq dastanı», «Qoşma»
D) «Qoşma», «Dalğa»
E) «Səsli qız», «Kür»
34. Dramatik növə aid verilmiş fikirlərdən biri səhvdir.
A) Səhnədə oynamaq, tamaşaçılar qarşısında ifa etmək
üçündür.
B) Dramatik növün komediya, dram, faciə janrları
vardır.
C) Həm nəzmlə, həm də nəsrlə yazılır.
D) Əsasən, nəsrlə olub həyat hadisələrini müfəssəl,
ətraflı təsvir edir.
E) Dramatik növün inkişafı teatr sənətinin yaranmasına
gətirib çıxarmışdır.
35. Ş.İ.Xətai ilə bağlı fikirlərdən biri doğrudur:
A) "Bahar oldu ki..." şeiri məsnəvi formasındadır.
B) Ancaq əruz vəznində əsərlər qələmə almışdır.
C) Yalnız lirik növdə yazmışdır.
D) Türk, ərəb, fars dillərində yazmışdır.
E) "Ayrılır" qəzəli əruz vəzninin həzəc bəhrindədir.
36. C.Məmmədquluzadənin "Anamın kitabı" əsərində
Zəhrabəyimin övladlarının kitabxanasında axtarış
aparan hökümət məmuru nədən şübhələnir?
A) qardaşların iranpərəst olmalarından
B) iştirak etdikləri "cəmiyyəti-xeyriyyə"də inqilabi
intibahnamələr yaymalarından
C) qardaşların birləşib imperiya əleyhinə çıxmaları və
milli istiqlaliyyət fikrinə düşmələrindən
D) qardaşların osmanlıpərəst olmalarından
E) qardaşların yoxsul, zəhmətkeş təbəqələrlə çox güclü
əlaqələrinin olmasından
37. Məmmədəli Məhzunun həyat və yaradıcılığı ilə bağlı
səhv cavabı göstərin.
A) Qəzəl janrına üstünlük vermişdir.
B) «Hicran xəstəsi» ilk şeirlər kitabıdır.
C) Cənubi Azərbaycan şairidir.
D) «Təbriz» şeiri vətənpərvərlik mövzusundadır.
E) «Qəzəllər» kitabı 1945-ci ildə çap olunmuşdur.
38. Biri C.Cabbarlının əsəridir.
A) "Od gəlini" B) "İranda hürriyyət"
C) "Maral" D) "Quzu"
E) "Səttarxana"
39. «Füyuzat» jurnalı ilə bağlı səhv fikri
müəyyənləşdirin.
A) Cəmi 32 sayı çap olunmuşdur.
B) Jurnalda rus çarizminin müstəmləkəçilik siyasəti
tənqid olunsa da, Türkiyədəki monarxist rejimə rəğbətlə
yanaşılmışdır.
C) 1906-cı ildə nəşrə başlamışdır.
D) 1 noyabr 1907-ci ildə "Füyuzat"ın nəşri
dayandırılmışdır.
E) Jurnal romantizm ədəbi cərəyanının əsas tribunasına
çevrilmişdir.
40. “İsgəndərnamə” poemasındakı Nüşabə surəti ilə
bağlı səhv fikri göstərin.
A) Bərdə hökmdarıdır.
B) Ağıl və müdriklikdə, qoçaqlıqda kişilərdən geri
qalmır.
C) Nizaminin yaratdığı ilk ideal qadın obrazıdır.
D) Ruslar tərəfindən əsir götürülür və İsgəndər
tərəfindən xilas edilir.
E) İsgəndər kimi bir dünya fatehinə ağıl öyrədərək, ona
dərs verir.

VIII

1. Nümunələrdən neçəsi frazeoloji birləşmədir?
göz vurmaq, can qoymaq, söz salmaq, işə düşmək,
kitabı qaytarmaq, dağdan enmək, söz götürmək,
ağac əkmək, məzmununu danışmaq
A) 3 B) 2 C) 5 D) 6 E) 4
2. Yalnız çıxışlıq hal tələb edən qoşmaların cərgəsini
göstərin.
A) özgə, savayı, başqa B) tək, savayı, bəri
C) ötrü, ilə, üçün D) tək, qədər, kimi
E) sarı, tərəf, doğru
3. Nümunədə obrazlılığın hansı səviyyədə göstəriciləri
vardır?
Çəkmə, çəkə bilməzsən, bərkdir fələyin yayı.
A)fonetik, leksik, qrammatik
B) fonetik,leksik
C) leksik, qrammatik
D) fonetik, qrammatik
E) orfoqrafik, leksik, orfoepik
4. Hansı durğu işarələri buraxılmışdır?
Bu ehramlar qədim Misir şahlarının fironların
məqbərələridir.
A) tire B) defis C) vergül, tire
D) 2 vergül E) 2 tire
5. Söz birləşməsi ilə bağlı səhvi göstərin.
A) Tələbələr yarışanda- asılı tərəfi subyekt olan feli
birləşmədir.
B) Yazın gəlişi- III növ təyini söz birləşməsidir, əsas
tərəfi düzəltmə isimlə ifadə olunub.
C) Meşədəki ağaclar- I növ təyini söz birləşməsidir,
asılı tərəfi düzəltmə sifətlə ifadə olunub.
D) Onun dediyi- III növ təyini söz birləşməsidir.
E) Sənin gəlməyin- III növ təyini söz birləşməsidir.
6. Hansı sözün yazılışı düzgündür?
A) müdür B) füruzə C) lahiyə
D) billur E) detektiv
7. Düzəltmə isimlərdən ibarət cərgəni göstərin.
A) yeyinti, silahdaş, dağıdıcı
B) vətəndaş, qırıcı, böyük
C) namərd, qorxu, səpin
D) çöküntü, yağış, anbardar
E) əmlak, qaçaq, qırıq
8. Feli sifət tərkibi işlənmiş cümləni göstərin.
A) Oxuyan şagirdlər bizim onunculardır.
B) Şagird kitaba baxmadan şeiri əzbər dedi.
C) Şagirdləri dinləyən müəllim nədənsə çox narahat
görünürdü.
D) Bilməyənlər bilənlərdən öyrənsin.
E) Ağlayan uşaqlardan xoşum gəlmir.
9. "Da", "də"-nin bağlayıcı kimi işləndiyi cümlə
hansıdır?
1. Bu bir ayda o qocalmışdı.
2. Qəzet almış Hacı Əhməd də…
3. Bu kitabı bir oxu da, kimi gözləyirsən?
4. Miri, bala, gəl çıx da…
5. Mən də sizin kimi müəlliməm.
A) 1, 2, 4 B) 3, 4 C) 2, 5
D) 3, 4, 5 E) 2, 4, 5
10. Bunlardan yalnız birində uzlaşma əlaqəsi vardır:
A) dağdan enən B) Dünən gəlmişik.
C) aydın səma D) Həyat davam edir.
E) Təcili getməlisiniz.
11. Əmr cümləsini göstərin.
A) M.F.Axundzadə Azərbaycan dramaturgiyasının
banisidir.
B) «Dəli Kür» romanının müəllifi İ.Şıxlıdır.
C) O, bunları sübut edə biləcəkmi, ya yox, bilmirəm.
D) Çalış bu dünyada vüqarla yaşa.
E) Yenə də yamyaşıl geyinib dağlar.
12. Bəndlərin birində tabeli mürəkkəb cümlələrdə baş və
budaq cümləni bağlayan bağlayıcı sözlər verilmişdir?
A) ki, belə ki B) amma, ancaq
C) elə, belə D) çünki, ona görə ki
E) hara, nə zaman
13. "Bir az da belə sürsəm, atı çatladaram",- deyə cilovu
dartdı. Cümlə hansı sxemə uyğundur?
A) M: "V",- m. B) "V, - m, - v"
C) "V ", - m. D) "V?"- m.
E) M:"V ? "
14. Müstəqil leksik mənası olmayan sözləri müəyyən
edin.
A) bizimki, aid B) barəsində, savayı
C) görüş, dair D) yürüş, tərəf
E) itki, ətalət
15. Həm fel, həm də isim kimi işlənən sözləri seçin (Tam
cavabı seçin).
1. gəlir 2. açar 3. qaçır
4. kəsir 5.qatır 6.bitir
A) 2, 3, 5, 6 B) 1, 2, 4 C) 1, 2, 4, 5
D) 1, 5, 6 E) 3, 4, 6
16. Sözlərin birində vurğu son hecaya düşür?
A) opera B) texnikum C) sanki
D) sonra E) torpaq
17. Barmaq buxağa dayandı,
Təbiət yaşıl donunu geyindi.
Fərqləndirilmiş fellərin morfoloji təhlili ilə bağlı
səhvləri göstərin.
1. Sadədir.
2. Düzəltmədir.
3. Məlum növdədir.
4. Şühudi keçmiş zamandadır.
5. Xəbər şəklindədir.
6. Feldən düzələn feldir.
A) 2, 5, 6 B) 2, 4, 5 C) 3, 6
D) 1, 3 E) 1, 2, 5
18. Biri zaman əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlədir:
A) Nə ana dinir, nə də uşaq bir söz danışırdı.
B) Əvvəl gün çıxdı, sonra isə göy guruldayıb, yağış
yağmağa başladı.
C) Elə ki məclis dağıldı, hamı evinə getdi.
D) O zaman ki qarlı dağlar örtülərdi dumanla,
Dənizlərin dalğasından səs düşərdi ormana.(S.Vurğun)
E) Telefonun zəngi səsləndi, Firuzə dəstəyi qaldırdı.
19. Hansı sözlər zərfdir?
1. sağa-sola 2. sətirdən sətrə 3. gülə-gülə
4. yan-yana 5. uzaqdan-uzağa 6. çatar-çatmaz
7. arabir
A) 1, 2, 4, 6 B) 3, 4, 6 C) 2, 3, 5
D) 1, 3, 5, 7 E) 1, 4, 5, 7
20. Fikirlərdən biri səhvdir.
A) bağça və boğça sözlərində yazılış və tələffüz arasında
iki fərqli məqam var.
B) akkordeon [akardiyon] kimi tələffüz olunur.
C) şəfəq, üfüq kimi alınma sözlərin yanında saitlə
başlanan şəkilçi və ya söz gəldikdə həmin sözlər
tələffüzdə dəyişmir.
D) allergiya və alleqoriya sözlərində vurğu üçüncü
hecaya düşür.
E) qanad açmaq, qanad çalmaq birləşmələrinin asılı
tərəflərinin tələffüzü eynidir.
21. Biri ibrətamiz hekayələrə aid deyil.
A) "Həyat dərsi" B) "Heç kəsi qınamayın"
C) "Möcüzə" D) "İnsansevərlik"
E) "Oğru"
22. Məmməd Namazın "Hamının günəşi" əsərində
oxunan şeirin (mahnının) müəllifi və adını göstərin.
A) X.Rza Ulutürk "Gerbimiz-qəlbimiz"
B) H.Ziya "Qarabağda"
C) M.Araz "Azərbaycan-dünyam mənim"
D) Ə.Kürçaylı "Vətən"
E) M.Araz "Dünya sənin, dünya mənim"
23. «İki od arasında» əsəri 1964 – cü ildə hansı adla çap
olunmuşdur?
A) «Qarlı aşırım» B) «Qələbə»
C) «Qan içində» D) «Xudafərin körpüsü»
E) «Yurd sevgisi»
24. Dramatik əsərdə iki və daha artıq şəxs arasındakı
söhbətə nə deyilir?
A) remarka B) monoloq C) komediya
D) hərəkət E) dialoq
25. « Lirik-psixoloji hekayələr onun yaradıcılıq
uğurları sayılır».
Söhbət hansı sənətkardan gedir?
A) Elçin B) S. Rəhimov C) M.İbrahimov
D) Anar E) İ.Əfəndiyev
26. 1012-ci ildə Təbriz yaxınlığında, Şadiabad kəndində
anadan olmuş bu sənətkar həm Şəddadilər, həm də
Rəvvadilər sarayında böyük nüfuz qazanmışdır.
A) İbn Rüşd B) Nizami Gəncəvi
C) Məhsəti Gəncəvi D) Əfzəlləddin Xaqani
E) Qətran Təbrizi
27. Süjet və kompozisiya ilə bağlı doğru fikirləri seçin.
1. Kompozisiya süjetə daxildir.
2. Epiloq və proloq süjetdən kənardır.
3. Lirik şeirlərdə süjet olmur.
4. Lirik ricət yer və məkanın təsviridir.
5. Ekspozisiya bədii müqəddimədir.
A) 2,3,5 B) 1,4 C) 1,3,4 D) 1,2,5 E) 4,5
28. Ol pir bu xeyir işə qılıb cəhd
Məcnuna mürəttəb etdi bir məhd.
Aldı onu, azmi-rah qıldı,
Əzmi-hərəmi-ilah qıldı.
M.Füzulinin “Leyli və Məcnun” poemasından
verilmiş bu nümunə haqqındakı doğru fikri göstərin.
A) aabb şəklində qafiyələnmişdir.
B) “Ol pir” dedikdə Nofəl nəzərdə tutulur.
C) Nümunədə rədif yoxdur.
D) Qəsidə formasındadır.
E) Rəməl bəhrindədir.
29. Ə.Kərimin ilk şeiri hansıdır?
A) “Pillələr” B) “Ayaqsız”
C) “Ana və şəkil” D) “Təzə müəllim”
E) “Bahar çiçəkləri”
30. M.F.Axundzadənin «Aldanmış kəvakib» əsərinin
ədəbiyyat tarixində yeri.
A) İlk komediyadır.
B) Romantik nəsr nümunəsidir.
C) Ədəbiyyatımızda ilk hekayədir.
D) İlk poemadır.
E) Yeni tipli realist nəsrin və povest janrının ilk
nümunəsidir.
31. Nizami Gəncəvi hansı poemasında atasının, dayısının
və anasının həyatdan getdiklərini dərin kədərlə
bildirir?
A) "İsgəndərnamə" B) "Sirlər xəzinəsi"
C) "Leyli və Məcnun" D) "Xosrov və Şirin"
E) "Yeddi gözəl"
32. Dramatik növə aid verilmiş fikirlərdən biri səhvdir.
A) Səhnədə oynamaq, tamaşaçılar qarşısında ifa etmək
üçündür.
B) Dramatik növün komediya, dram, faciə janrları
vardır.
C) Həm nəzmlə, həm də nəsrlə yazılır.
D) Əsasən, nəsrlə olub həyat hadisələrini müfəssəl,
ətraflı təsvir edir.
E) Dramatik növün inkişafı teatr sənətinin yaranmasına
gətirib çıxarmışdır.
33. S.Ə.Şirvani ilə M.Ə.Sabir arasında ortaq cəhət:
1. tipi öz dili ilə danışdırmaq
2. dərslik tərtib etmək
3. yalnız əruz vəznində yazmaq
4. satirik üslubda yazmaq
5. öz dövrünün mətbuat orqanlarında fəal iştirak
etmək
A) 2, 4, 5 B) 1, 4, 5 C) 3, 4, 5
D) 1, 2 E) 1, 5
34. Süleyman Sani Axundovun «Qorxulu nağıllar»
silsiləsinə aşağıdakı hekayələrdən hansılar daxildir?
1."Əhməd vəMəleykə" 2."Əşrəf"
3."Baş xiyabanda" 4."Köç"
5."Nurəddin" 6."Ana ürəyi, dağ çiçəyi"
A) 2,3,5 B) 3,4,6 C) 1,2,5
D) 1,3,6 E) 1,2,3
35. Atalar sözü haqqında deyilənlərdən biri yanlışdır:
A) Nəzmlə olan atalar sözü heca vəznində olur.
B) Şifahi xalq ədəbiyyatının məzmunca dərin fikir ifadə
edən janrıdır.
C) Atalar sözündə müəyyən bir fikir hökm şəklində və
bitmiş olur.
D) Bu janra bəzən "qıfılbənd" də deyilir.
E) Atalar sözü və məsəllər həm nəzmlə, həm də nəsrlə
olur.
36. Almas İldırım universitetin şərq fakültəsindən nə
üçün xaric edilmişdir?
A) «Dağlar səslənirkən» kitabının nəşr olunmasına görə
B) Türkiyədəki fəaliyyətinə görə
C) tacir ailəsindən olduğuna görə
D) Məşhəd şəhərində inqilabi təşkilata qoşulduğuna
görə
E) «A dağlar» şeirinə görə
37. M.Şəhriyarın poema yaradıcılığı ilə bağlı düzgün
fikirləri göstəin.
1. "Gecənin əfsanəsi" tarixi-romantik poemadır.
2. "Nişapurda günəş batarkən", "Heydərbabaya
salam" əsərlərində Xorasandakı sürgün illərindən
danışır.
3. "Səhəndiyyə", "Heydərbabaya salam" poemaları
Azərbaycan dilindədir.
4. "Haqqın səsi" poeması tərcümeyi-hal poemasıdır.
5. "Səhəndiyyə" Bulud Qaraçorlu Səhəndin
məktubuna cavab olaraq yazılmışdır.
A) 1, 3, 5 B) 2, 4 C) 1, 2, 5 D) 1, 2, 3 E) 4, 5
38. Rəməl sözünün mənası nə deməkdir?
A) xəfif, mülayim
B) ləngərlənmək, dalğalanmaq
C) xoş, ürəyəyatan avaz
D) bülbülün cəh-cəhi
E) yüngül, axıcı, oynaq
39. B.Vahabzadənin «Azərbaycan» şeiri ilə bağlı səhv
cavabı göstərin.
A) Şeirdə tarixi keçmişimiz xatırlanır.
B) Sonuncu bənddə şair özünü də vətənin bir parçası
adlandırır.
C) Heca vəznindədir.
D) Vətənpərvərlik mövzusundadır.
E) Şeirdə təbiət gözəlliklərinin tərənnümü əsas yer
tutur.
40. Aşağıdakı fikirlərdən ancaq biri “Dədə Qorqud”
eposuna aiddir:
https://blogreklamedu.blogspot.com/
A) Qədim dövrlərdə nəzmlə olduğundan qopuzun
müşayiəti ilə avazla oxunmuşdur.
B) Yarandığı dövrdən nəsr nəzmdən kəskin fərqlənir.
C) Çox hissəsi nəsrləşdirildiyindən türk – Azərbaycan
eposunun poetik intonasiyası qorunmamışdır.
D) Bütün boyları eyni yaradıcılıq dövrünün məhsuludur.
E) Orta əsrlərdə yazıya köçürüldüyündən İslamdan
əvvəlki əlamətlər əsərdə yoxdur.

IX DİOQNOSTİK QİYMƏTLƏNDİRMƏ :

1)

Kompromis sözünə hansı daha çox uyğun gəlir?    https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	Qarşılıqlı şəkildə ittiham
B)	Ticarət etmək
C)	Ortaq məxrəcə gəlməmə
D)	Təzminat vermək
E)	Güzəşt etmək

2)

Aşağıdakılardan artıq olanı seçin

A)	dəftər
B)	karandaş
C)	yarpaq
D)	faner
E)	taxta

3)

Mahiyyətcə artıq olanı seçin

A)	Skandinaviya
B)	Almaniya
C)	İsveç
D)	Eritreya
E)	Uqanda

4)

A)	18
B)	27
C)	12
D)	13
E)	15

5)

Amilin 4 gündə gördüyü işi Ramil 6 gündə yerinə yetirir. İkisinin birlikdə 18 günə yerinə yetirdikləri işi Ramil neçə günə təhvil verər?

A)	12
B)	24
C)	20
D)	45
E)	36

6)

6 fəhlə 9 işi 3 günə görür. 4 fəhlə 10 işi neçə günə görər?

A)	4
B)	6
C)	5
D)	3
E)	8

7)

A)	6
B)	3
C)	5
D)	4
E)	2

8)

A)	4
B)	5
C)	2
D)	6
E)	3

9)

A)	D
B)	B
C)	A
D)	C
E)	E

10)

A)	B
B)	A
C)	C
D)	D
E)	E

11)

Müəllimin vəzifələri arasındakı uyğunluğu müəyyən edin 1 – Layihələndirici vəzifə 2 – İnformasiya vermə vəzifəsi 3 – Qiymətləndirmə vəzifəsi a – gələcək fəaliyyətin modelini qurmaq b – öz fənnini, onun metodikasını bilmək, şagirdlər üçün başlıca informasiya mənbəyi olmaq c – şagirdlərin nailiyyətlərini qiymətləndirmək, uğursuzluqlarının səbəblərini aşkar etmək

A)	1 - a; 2 - b; 3 - c
B)	1 - b; 2 - c; 3 - a
C)	1 - a; 2 - c; 3 - b
D)	1 - c; 2 - b; 3 - a
E)	1 - c; 2 - a; 3 - b

12)

Pedaqogika və psixologiyada şəxsiyyətin inkişafı ilə bağlı hansı istiqamətlər mövcuddur?

A)	bioloji, fizioloji, elmi;
B)	bioloji, sosioloji, biososioloji;
C)	fəlsəfi, anatomik - fizioloji.
D)	sosioloji, idraki, fəlsəfi;
E)	psixoloji, elmi, fəlsəfi;

13)

Formativ qiymətləndirmə nə vaxt apaırılır?

A)	Dərs ilinin əvvəlindən başlayaraq gündəlik olaraq.
B)	Yalnız tədris ilinin sonunda.
C)	Hər yarımilliyin sonunda
D)	Təlim prosesinin əvvəlində.
E)	Kiçik summativ qiymətləndirmədən əvvəl.

14)

1 – Ənənəvi və  2 – müasir qiymətləndir-mənin müqayisəsində hansı düzgün veril-mişdir?

A)	1 - təhsilin keyfiyyətinə yönəlmişdir, 2 - şagirdin subyektiv qiymətləndirilməsinə yönəlmişdir
B)	1- şagirdin bilik səviyyəsi qiymətləndirilir, 2- şagird müəllimin təyin etdiyi meyarlarla qiymətləndirilir.
C)	1 - tədris prosesinin bütün mərhələlərində tətbiq edilir, 2 - cari qiymətləndirmə formal xarakter daşıyır.
D)	1 - Məzmun standartlarının mənimsənil-məsi səviyyəsini ölçmək üçün qiymətləndir-mə standartları müəyyənləşdirilmişdir, 2- əsasən bilik səviyyəsi qiymətləndirilir.
E)	1- tədris prosesinin yalnız müəyyən bir hissəsində tətbiq edilir, 2- şagirdin nailiyyəti-nin inkişafı sistemli şəkildə izlənilir.

15)

Diaqnostik qiymətləndirməyə aid olan cəhətləri seçin: 1) şagirdin ilkin bilik və bacarığını müəy-yən edir 2) şagirdi sosial həyata hazırlayır 3) şagirdlərdə təbiətə şüurlu münasibət ya-radır. 4) təlimin düzgün qurulmasında müəllimə kömək edir 5) müəllim – şagird arasında mədəni dav-ranışın əsasını qoyur.

A)	2, 4
B)	2, 5
C)	1, 4
D)	1, 5
E)	1, 2

16)

Ev tapşırığının əhəmiyyəni müəyyən edin: 1. Sinifdə öyrənilmiş məsələlərin gündəlik həyatla əlaqəliliyini təmin edir 2. Müxtəlif fənlər üzrə öyrəndikləri bilik və bacarıqların, inteqrativ şəkildə tətbi-qini təmin edir. 3. Təlim mühitinin yaradılmasında tərtib edilmiş suallar mühüm rol oynayır. 4. Öyrənəni müstəqil tədqiqatçılıq və yara-dıcılıq bacarığını inkişaf etdirir.

A)	2, 3, 4
B)	1, 3, 4
C)	1, 2, 4
D)	1, 2, 3, 4
E)	1, 2, 3

17)

“Qrup işinin qaydalarını müəyyən etmək, Qiymətləndirmə meyarlarını iştirakçıların diqqətinə çatdırmaq. Qrup işi üçün zəruri materialları hazırlamaq.” – bu ifadələr fasilitasiya qaydalarından hansına uyğun gəlir?

A)	Məlumatla təminetmə qaydaları
B)	Fikrin təhrik edilməsi qaydaları
C)	Təşkilati dəstəkləmə qaydaları
D)	Stimulvermə qaydaları
E)	Psixoloji dəstəkləmə qaydaları

18)

“Fənn üzrə məzmun xətlərini əlaqələn-dirməklə, müvafiq məzmun standartları-nın müəyyən tədris vahidlərində ifadə olunmasını təmin edir.” Bu inteqrasiya səviyyəsinin hansı formasıdır

A)	Fənlərüstü
B)	Üfiqi inteqrasiya
C)	Bacarıqların inteqrasiyası
D)	Fənlərarsı inteqrasiya
E)	Şaquli inteqrasiya

19)

“Materialı başa düşmək, mənanı dərk etmək, dəyişmək, izah etmək, sözlərini dəyişmək, təfsir və ya şərh etmək.” Söhbət Blum taksonomiyasının hansı mərhələsin-dən gedir? https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	Sintez
B)	Təhlil
C)	Tətbiq
D)	Qavrama
E)	Bilik

20)

“Naməlum olan məsələləri müəyyənləş-dirən suallar, Açıq suallar, Açar sözlərin köməkliyi ilə mövzuya aid verilən suallar.” Bunlar motivasiyanın məqsədəuyğun qur-mağın hansı yoludur?

A)	Məqsədyönlü
B)	Sual verməyə həvəsləndirmə
C)	İdraki
D)	Problemin müxtəlif yollarla həlli
E)	Rəmzi

21)

Fel kökünə səhvən əvvəl vacib şəklinin, sonra isə məchul növün şəkilçisi artırılarsa, hansı norma pozulmuş sayılmalıdır?

A)	qrammatik
B)	həm leksik, həm qrammatik
C)	leksik
D)	orfoqrafik
E)	orfoepik

22)

Bu mürəkkəb cümlələrdən birinin tərkib hissələri bərabərhüquqlu deyil:

A)	Deyirlər, heç vaxt Xəzərdə sunami olmayacaq
B)	Bu il havalar yağışlı keçdi, tarlalarda bol məhsul yetişdi.
C)	Hava çox xoş idi, Aslan yüzbaşı həyətdəki xalının üstündə bardaş qurub oturmuşdu.
D)	Xan qızı Natəvanın göstərişi və maliyyə vəsaiti hesabına Xanqərvənd kəndinin üstündən Xan arxı çəkildi, camaat susuzluqdan xilas oldu.
E)	Tarlada qızğın iş gedir, əkinçilər buğda toxumunu şuma səpirdilər.

23)

Durğu işarəsindən düzgün istifadə edilməyən cümlələri müəyyən edin. 1. Bu, nədir belə, lap dilənçi kökündəsən. (M.İbrahimov) 2. Bu zalım fələk onların başına nə gətirdi, ana? (M.İbrahimov) 3. Bu, mənim kitabımdır. 4. Bu, da bizim başımıza qənim kəsilib. 5. Bu, sanki, onun səsidir.

A)	2, 4
B)	1, 2, 3
C)	4, 5
D)	1, 4, 5
E)	2,5

24)

A)	2, 4
B)	1, 2
C)	3, 4, 5
D)	2, 5
E)	yalnız 2

25)

“Yoldaşları onu yerdən yavaşca qaldırdı”. – cümləsində tabelilik əlaqəsinin növlərini göstərin.

A)	1 uzlaşma, 2 idarə, 3 yanaşma
B)	1 uzlaşma, 2 idarə, 1 yanaşma
C)	1 uzlaşma, 1 idarə, 3 yanaşma
D)	1 uzlaşma, 2 idarə, 2 yanaşma
E)	1 uzlaşma, 3 idarə, 1 yanaşma

26)

“Ayın sonunda ezamiyyətə getməlisiniz” cümləsinin məqsəd və intonasiyaya görə növünü təyin edin.

A)	sual cümləsi
B)	nəqli cümlə
C)	əmr cümləsi
D)	nida cümləsi
E)	söz-cümlə

27)

Hansı cümlədə qeyri-təyini birləşmə var?

A)	Bulağın başında su çox sərin olardı.
B)	Tələbələrin biri də dərsdə yox idi.
C)	Bu yerlərin havası axşamlar çox gözəl olur.
D)	Gözlərdə intiqam, qılınclarda qan, Buludlar kişnədi, göylər ağladı.
E)	Dilşadın ürək oxşayan gözəl səsi var.

28)

A)	yazıçılıq
B)	əlüzyuyan
C)	maraqlanıb
D)	işlədik
E)	salamlaşdı

29)

“Həkim xəstənin alnını aramla ovuşdurdu” cümləsinin morfoloji təhlilindəki səhv fikirləri müəyyənləşdirin. 1. Həkim – adlıq halda olan isimdir. 2. xəstənin – yiyəlik halda olan isimdir, təkdədir. 3. alnını – mənsubiyyət və təsrilik hal şəkilçili isimdir. 4. aram – zərf, -la qoşmadır. 5. ovuşdururdu – qarşılıq-birgəlik növdə, indiki zamanda olan feildir, idi hissəciyi ilə.

A)	2, 4, 5
B)	2, 3, 5
C)	1, 3, 5
D)	1, 2, 4
E)	1, 3, 4

30)

Verilənlər içərisində cümlənin növlərindən hansı yoxdur? 1. Qanı atasını görən kimi qaraldı. 2. Yorğanına bax, ayağını uzat. 3. Başının yanında çiçəklər, dərman şüşələr. 4. Onları özbaşına buraxmazlar.

A)	Adlıq cümlə
B)	Müəyyən şəxsli cümlə
C)	Şəxssiz cümlə
D)	Qeyri-müəyyən şəxsli cümlə
E)	Ümumi şəxsli cümlə

31)

Cümlələrin birində mürəkkəb mübtəda əlavəli işlənmişdir.

A)	Novruz bayramı-bahar fəsli gələndə ətrafa gülçiçək ətri yayılır.
B)	Şəhərin mərkəzi küçələrindən biri-Təbriz küçəsi geniş və işıqlıdır.
C)	Qızım-Cəmalə sinif nümayəndəsidir
D)	Bura - yaxına gəl!
E)	Gül, Ey nazlı vətən-Odlar torpağı!

32)

Zərf haqqında hansı fikir səhvdir?

A)	Miqdar zərfləri bəzən əlamətə (sifətə) aid olur.
B)	Zərf hərəkətə aid olduğu kimi, digər nitq hissələrinə də aid olur.
C)	"Birdən" sözü bəzən zaman zərfi kimi də işlənə bilər.
D)	Miqdar zərfləri nə qədər, neçə? suallarına cavab verir
E)	Təsirlik halda işlənən yer zərfləri cümlədə zərflik ola bilmir.

33)

Aşağıdakı cümlədə nöqtələrin yerinə hansı söz əlavə olunsa, cümlənin sintaktik təhlili sxeminə uyğun olar? …. şəhərdəki oğlu müəllimdir.

A)	Təzə
B)	Qonşu
C)	Onun
D)	Ancaq
E)	İndi

34)

Söz sırasının pozulmadığı cümləni göstərin.

A)	Yaman qəribədir dünyanın işi.
B)	Bəlkə, gözləmirdik bu xoş görüşü
C)	Düzlərdə bürküdən solur gül-çiçək.
D)	Biz ki öyrənmişik hicrana artıq.
E)	D ) Çiçəyə dərd olmur, düzə dərd olur.

35)

“Kitabxananın kitab və jurnallarının siyahısı”birləşməsindəki altından xətt çəkilmiş sözün hansı halda olduğunu və buraxılmış şəkilçiləri müəyənləşdirin.

A)	adlıq haldadır, mənsubiyyət, cəm
B)	yiyəlik haldadır, cəm, mənsubiyyət,hal
C)	adlıq haldadır, cəm, hal
D)	təsirlik haldadır, cəm, mənsubiyyət, hal
E)	yiyəlik haldadır, cəm və hal

36)

İsimi xəbərə aid olan həmcins təyinlər hansı nümunədədir.

A)	Şəhərdəki gördüyümüz həmin hündür tarixi qala “Qız Qalası”-dır
B)	Gözəllikdə, səliqədə, təmizlikdə, insanlıqda Turanə dərnəkdə Şöhrət qazanmışdı..
C)	Yorğun, əsəbi oğlan irəli çıxdı.
D)	Buralar cürbəcür, növbənöv, hər dərdin dərmanı bitkilərin diyarıdır
E)	Dilsiz və sağır göylər onun halını duymaz

37)

Hansı cümlədə həm isimləşmiş sifət,həm də sifətləşmiş isim var?       https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	Saxsı qabları içəridəkilər yığıb atdılar.
B)	Sonrakı peşmançılıq fayda verməz.
C)	Evdəkilər gümüş xoşladığımı bilirlər.
D)	Qocalar xatirələrlə yaşar.
E)	Yaralananları sağaltmaq üçün dəmir qablarda xüsusi dərman gətirildi.

38)

Adlıq halda olan isimlərə aid edilə bilməz:

A)	Adlıq halda olan isimlər qoşmalarla işlənə bilir.
B)	Qrammatik şəkilçilərlə işlənə bilir.
C)	Bu halın şəkli əlaməti yoxdur.
D)	Cümlə üzvü olaraq yalnız xəbər və mübtəda ola bilər.
E)	Həm təsriflənən,həm də təsriflənməyən feillərlə əlaqəyə girə bilir.

39)

Leksik mənası düzgün izah olunmayan sözləri göstərin: 1. Təvazö – öz üstünlüklərini gözə çarpdırmama, lovğalıqdan uzaq olma, sadəlik. 2. İstiqbal – azadlıq, suverenlik, müstəqillik. 3. Behişt – cənnət 4. Töhfə – bəxşiş, ərməğan 5. İstilah – işğal

A)	1, 5
B)	4, 5
C)	2, 5
D)	1, 4
E)	1, 3

40)

Çimərlik” və “Çəmənlik” sözlərinin fonetik təhlilinə aid olmayan fikir hansıdır? https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	Hər ikisinin səs və hərf tərkibi fərqlənir.
B)	Hər ikisinin tərkibində yalnız qapalı hecalar işlənmişdir.
C)	Hər ikisinin tərkibində eynicinsili samit qoşalığı var.
D)	Hər ikisi ahəng qanununa tabedir.
E)	Hər ikisində vurğu son heca düşür.

41)

Nümunədə hansı bədii və ifadə vasitələri verilmişdir? Mənsiz qalacaqdır bu dünya bir gün, Kiminsə gözünə yaş gələcəkdir. Mənsiz qalacaqdır bu dünya bir gün, Bir daş qəmli-qəmli dikələcəkdir. 1. metafor   3. təşbeh   5. inversiya 2. metonimiya   4. epitet   6. mübaliğə

A)	3, 4, 6
B)	2, 5
C)	1, 5
D)	1, 4, 5
E)	1, 6

42)

Uyğunluğu müəyyən edin. 1. İ.Şıxlının kitabı   2. İ.Əfəndiyevin pyesi 3. M.İbrahimovun hekayəsi a) “Ayrılan yollar”   b) “Daim axtarışda” c) “Tənha iydə ağacı”   d) “Söyüdlü arx” e) “Xosrov Ruzbeh”   f) “İnsan ürəyi haqqında”

A)	1-a, 2-e, 3-f
B)	1-b, 2-d, 3-e
C)	1-a, 2-d, 3-e
D)	1-a, 2-c, 3-e
E)	1-b, 2-c, 3-f

43)

Müharibədə iştirak etmiş və bu mövzuda əsər qələmə almış ədiblərimiz hansılardır ? 1. M.F.Axundzadə   4. İlyas Əfəndiyev 2. Qasım bəy Zakir   5. Rəsul Rza 3. İ.Qutqaşınlı   6. İsmayıl Şıxlı

A)	1, 2, 3
B)	4, 5, 6
C)	1, 4, 5
D)	2, 5, 6
E)	5, 6

44)

Nəsrlə ilk hekayə mənzum hekayədən neçə il sonra yazılmışdır ?

A)	654
B)	673
C)	661
D)	300
E)	75

45)

M.F.Axundzadə haqqında ilk tədqiqat əsəri neçənci ildə və kim tərəfindən yazılmışdır?

A)	1936, Mir Cəlal
B)	1935, Mir Cəlal
C)	1936, Mir Cəlal
D)	1910, F.Köçərli
E)	1911, F.Köçərli

46)

“Koroğlu” dastanında Koroğlunun dəlilərə üz çevirib inanmaması, xalqa arxalanmaması motivi hansı əsərdəki hadisələrlə səsləşir?

A)	“Dağlar arxasında üç dost”
B)	“Dirilən adam”
C)	“Xurşidbanu Natəvan”
D)	“Oqtay Eloğlu”
E)	“Böyük dayaq”

47)

Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”sinə müraciətlə yazılan əsərlərin müəllifləri sırasında verilə bilməz: 1. Arif Ərdəbili   5. Hüseyn Cavid 2. Səməd Vurğun   6. Mirzə İbrahimov 3. Saib Təbrizi   7. S.Ə.Şirvani 4. Mir Cəlal   8.

A)	1, 2, 4, 7
B)	1, 3, 5, 7
C)	3, 4, 6, 8
D)	3, 5, 6, 8
E)	2, 4, 7, 8

48)

M.Şəfi Vazehin “Müsibətnamə” mənzuməsi hansı janrda yazılmışdır ?

A)	məsnəvi
B)	müstəzad
C)	qəzəl
D)	qoşma
E)	müxəmməs

https://blogreklamedu.blogspot.com/

49)

Şimali Azərbaycanda mətbuatın yaranmasından 100 il sonra yazılmış əsərləri seçin. 1. “Dağlar dilə gəldi” (M.Cəlal) 2. “Min dörd yüz on səkkiz” (R.Rza) 3. “Böyük dayaq” (M.İbrahimov) 4. “Şəhid məzarları” (B.Vahabzadə) 5. “Valehlə Sarıköynəyin nağılı” (İ.Əfəndiyev)

A)	1, 2, 3
B)	2, 4
C)	2, 3
D)	3, 5
E)	2, 4, 5

50)

M.F.Axundzadənin “Hekayəti-Müsyo Jordan …” komediyasında Məstəli şah hansı kənddən gətizdirilir?

A)	Əlmərdanlı
B)	Ağcabədi
C)	Ələsgərli
D)	Təklə - Muğanlı
E)	Ağdərə

51)

H.Cavidin “İblis” faciəsində Arifin dilindən verilən parçalardan biri yanlışdır:

A)	Ya Rəbb, bu cinayət, bu xəyanət, bu səfalət Bulmazmı nihayət ?
B)	Bir fəzilətsə öldürüb - ölmək , Canavar bizdən əşrəf olsa gərək.
C)	Ya Rəbb, bu nə dəhşət, nə fəlakət ? Ya Rəbb, bu nə vəhşət, nə zəlalət ?
D)	Yalnız deyil insanlara, vəhşilərə sorsan , Onlar belə insandakı vəhşiliyə heyran .
E)	O bənim kəbəyi - vicdanımdır , O bənim sevgili cananımdır .

52)

Qaraçı qızın dilindən söylənilən bu parça hansı əsərdəndir? “Məhzun könlüm, ey vah, ey vah, şad olacaqmış sanıyorsan, Va əsəfa, biçarə könlüm, ey vah, ey vah,  aldanıyorsan”.

A)	C.Məmmədquluzadə - “Anamın kitabı”
B)	H.Cavid - “İblis
C)	S.Vurğun - “Vaqif”
D)	M.F.Axundzadə - “Aldanmış kəvakib”
E)	C.Cabbarlı - “Oqtay Eloğlu”

53)

B.Vahabzadə “Gülüstan” poemasında hansı ədiblərimizin adını çəkmişdir ? 1. Şəhriyar   4. Əliağa Vahid 2. Mustafa Payan   5. Abbasqulu ağa Bakıxanov                         3. Tahir Söhrab   6. Səməd Vurğun

A)	3, 4, 6
B)	2, 4, 5
C)	1, 2,4, 6
D)	1, 2, 4, 5
E)	3, 4, 5, 6

54)

Həm “Qızılgül olmayaydı” poemasında, həm də “Gülüstan” poemasında adı çəkilən sənətkarımız hansıdır?

A)	Natəvan
B)	Vurğun
C)	Vaqif
D)	Nəbati
E)	Füzuli

https://blogreklamedu.blogspot.com/

55)

“İsgəndərnamə” əsərində (N.Gəncəvi) İsgəndərin xəlvətə çəkildiyi yeddi alimin sırasında çəkilə bilməz:

A)	Diogen
B)	Sokrat
C)	Falis
D)	Hörmüz
E)	Belinas

56)

Hansı əsərlərdə Koroğlunun adı çəkilmişdir ? 1. B.Vahabzadə – “Gülüstan” poeması 2. R.Rza – “Qızılgül olmayaydı” poeması 3. İ.Şıxlı – “Dəli Kür”romanı 4. S.Vurğun – “Vaqif” dramı 5. H.Cavid – “İblis” faciəsi 6. M.Şəhriyar – “Heydərbabaya salam” poeması

A)	3, 4, 5
B)	1, 2, 3
C)	2, 4, 6
D)	1,4,6
E)	2, 3, 5

57)

“Salur Qazanın evinin yağmalanması” boyunda igidlərin ova çıxdığı Ala dağ harada yerləşir ?

A)	Əlincə qalasının şimalında
B)	Düzmurd qalasının cənubunda
C)	Trabzon yaxınlığında
D)	Dəmirqapı Dərbənddə
E)	Gürcüstan sərhədində

58)

“Salur Qazanın evinin yağmalanması” boyunda Qazan xanın ova getmək təklifini ilk kim bəyənib alqışlayır ?

A)	Dəli Dondaz
B)	Yeynək
C)	Beyrək
D)	Alp Aruz
E)	Qarabudaq

59)

Rəsul Rza “Qızılgül olmayaydı” poemasında Hüseyn Cavidin hansı beytlərini ön plana çəkmişdir ?

A)	İblis nədir? Cümlə xəyanətlərə bais... Ya hər kəsə xain olan insan nədir? -İblis
B)	Mənim Tanrım gözəllikdir, sevgidir.
C)	Dərdə bax, millətə bax, niyyətə bax ! Ölülərdən ölülər feyz alacaq !
D)	Kəssə hər kim tökülən qan izini, Qurtaran dahi odur yer üzünü.
E)	Bir fəzilətsə öldürüb-ölmək, Canavar bizdən əşrəf olsa gərək.

60)

Rəsul Rza “Qızılgül olmayaydı” poemasında Mikayıl Müşfiqlə hansı əsəri tərcümə etdikləri haqqında yazmışdır ?

A)	Nizaminin “Xosrov və Şirin”i
B)	Füzulinin “Şikayətnamə”si
C)	Lermontovun “Demon”u
D)	Puşkinin “Yevgeni Onegin”i
E)	Sabirin “Oxutmuram , əl çəkin” satirasını

61)

M.Şəhriyarın “Heydərbabaya salam” əsərinin formasına aid fikirləri seçin. 1. Lirik poemadır, vahid süjet xətti yoxdur. 2. Əsərdə şairin uşaqlıq xatirələri dilə gəlir. 3. Əsərdə üstüörtülü şəkildə xalqın azadlıq düşüncələri də öz əksini tapır. 4.Beşlik şəklindədir, aaabb şəklində qafiyələnir. 5. Heca vəznindədir, xalq dilindədir

A)	2,3,5
B)	1,2
C)	2,3
D)	1,3,5
E)	1,4,5

62)

B.Vahabzadənin əsərləri ilə bağlı uyğunsuzluğu müəyyən edin:

A)	“Vətəndaş”- insanın vətən qarşısında borcu Tanrı qarşısında borcuna bənzədilir.
B)	“Şəhid məzarları”-Vətən yolunda canından keçənlər şəhid adlanır
C)	“Ana dili”-dilimizə xor baxanlara qarşı etiraz öz əksini tapıb.
D)	“Cavab”-ana və ana dili anlayışları yanaşı qoyulub həll olunur
E)	“Təyyarələr”-döyüşçü idealını mənzilə doğru yolda ölən təyyarə obrazına bənzədir.

63)

“Həmzənin Qıratı qaçırması” qolunda hansı hadisə bədii müqəddiməyə aiddir?

A)	Koroğlunun Toqata gedib Qıratı qaytarması
B)	Düratın buxov açarını Koroğlunun Keçəl Həmzəyə verməsi
C)	Mahmud paşanın məclis qurması
D)	Keçəl Həmzəni Çənlibeldə dəlilərin narazılıqla qarşılaması
E)	Keçəl Həmzənin Qırxdəyirmanda Koroğlunu aldatması

64)

Sasani şahlarının paytaxtı olduğu dövrdə gözəlliyi, əzəməti ilə şöhrət qazanmış Mədain şəhərinin indi xarabaya çevrildiyini deyən bu sənətkar zəmanəsinin hökmdarlarını bundan ibrət almağa çağırır. Söhbət hansı sənətkardan gedir?

A)	Məhsəti Gəncəvi
B)	Əssar Təbrizi
C)	Əfzələddin Xaqani
D)	Qətran Təbrizi
E)	Nizami Gəncəvi

65)

Aşağıdakılardan biri Q.Zakirin heca vəznində yazdığı əsərlərə aid deyil:

A)	“Dost yolunda cəfa çəkdim, can üzdüm”
B)	“Durnalar”
C)	“Dost yolu bağlandı, ümid kəsildi”
D)	“Eylər”
E)	“Gəlsin”

66)

Dram janrı ilə bağlı fikirlərdən biri yanlışdır:

A)	Bu janr ciddi münaqişə zəminində qurulur.
B)	Müxtəlif qüvvələrlə toqquşma dramda, əsasən, baş qəhrəmanın məğlubiyyəti ilə nəticələnir.
C)	Dramlarda komik səhnələrə də yer verilir.
D)	"Dram" yunan sözüdür, mənası “hərəkət” deməkdir, Azərbaycan ədəbiyyatında ilk dram XIX əsrdə yaranıb.
E)	Dramlar nəsrlə yazıldığı kimi, nəzmlə də yazıla bilər.

67)

C.Məmmədquluzadə «Poçt qutusu» hekayəsini hansı mətbuat orqanında nəşr etdirib?

A)	«İqbal»
B)	«Həqiqət»
C)	«Molla Nəsrəddin»
D)	«Həyat»
E)	«Şərqi-Rus»

68)

Laylalar haqqında verilənlərdən biri yanlışdır:

A)	Laylalar bəzən «beşik nəğmələri» də adlanır.
B)	Laylaların misralarındakı hecaların sayı eyni olur.
C)	Laylalarda anaların arzuları da öz əksini tapır.
D)	Laylalar körpəni əzizləmək üçün oxunur.
E)	Laylalar 4 misralı, 7 hecalı olur.

69)

Bunlardan biri Cəfər Cabbarlının tərcümələri sırasında verilə bilməz:

A)	V.Şekspir "Hamlet"
B)	V.Şekspir "Otello"
C)	A.Puşkin "Yevgeni Onegin"
D)	F.Şiller "Qaçaqlar"
E)	Bomarşe "Fiqaronun toyu"

70)

Səhv fikri göstərin:

A)	Füzuli ana dilində bədii nəsrin əsasını qoymuşdur.
B)	Füzuli “Leyli və Məcnun” poemasını Osmanlıların hakimiyyəti dövründə yazmışdır.
C)	Füzulinin vəfat tarixi Əhdi Bağdadinin “Gülşənüş- şüəra” təzkirəsində əbcəd hesabı ilə verilmişdir
D)	Qaynaqlarda Füzulinin Bayat boyundan olması göstərilir.
E)	Məhəmməd Füzulinin əsl adı “Füzuli”, nisbəsi “Bağdadi”, atasının adı “Məhəmməddir”

71)

Yalnız əruz vəznində yazmışdır: 1. Q.Zakir 2. M.Füzuli 3. Ş.İ.Xətai 4. Saib Təbrizi 5.S.Ə.Şirvani 6.M.Ə.Sabir

A)	1,2,4,5
B)	2,3,6
C)	1,4,5
D)	2,3,4,5
E)	2,4,5,6

72)

Aşağıdakı fikirlərdən hansı səhvdir?

A)	Əruz vəznində hecaların uzun-qısalığı əsas götürülür.
B)	Sərbəst şeirdə heç bir ritm, ölçü və ahəng gözlənilmir
C)	Azərbaycan şeirində əruz vəzni, heca vəzni və sərbəst şeirdən istifadə olunmuşdur
D)	Sərbəst şeirin əsas əlaməti misraların quruluşunda, qafiyə sistemində müəyyən sərbəstliyin olmasıdır.
E)	Heca vəzni hecaların sayca bərabərliyinə əsaslanır.

73)

M.P.Vaqifin yaradıcılığı ilə bağlı səhv fikir hansıdır?

A)	Yaradıcılığının əsas mövzusu qadın gözəlliyinin və məhəbbətin tərənnümüdür.
B)	Füzulidən fərqli olaraq, ayrılıq, hicran yox, vüsal şairidir
C)	Onu bütöv bir ədəbi məktəbin başçısı kimi məşhurlaşdıran nikbin ruhlu şeirləridir.               https://blogreklamedu.blogspot.com/
D)	Əsərlərindən bəzilərini əruz, bəzilərini isə heca vəznində yazmışdır.
E)	Həm lirik, həm də epik şeirin əvəzsiz ustasıdır.

74)

“Birinci zəng” şeirinin müəllifi kimdir?

A)	Hikmət Ziya
B)	Səməd Vurğun
C)	Bəxtiyar Vahabzadə
D)	Məmməd Araz
E)	Zəlimxan Yaqub

75)

Verilmiş nümunələrdən biri nağıldır.

A)	"Çillələr"
B)	"İki ana"
C)	"İşığı söndürmə"
D)	"Sənə aslanım deyən"
E)	"Şir və Tülkü"

76)

Kim “Dədə Qorqud” dastanlarının motivləri əsasında ssenari yazmış, geniş araşdırmalar aparmışdır?

A)	Həmid Araslı
B)	Kamal Abdulla
C)	Anar
D)	Nəbi Xəzri
E)	Elçin

77)

Cərgələrin birində İ. Hüseynovun povestləri verilmişdir:

A)	”Məhşər”, “Nizami”
B)	”İdeal”, “Yanar ürək”
C)	”Dərd”, “Saz”
D)	”Tütək səsi”, “Saz”
E)	“Cığırlar”, “Mələk insanlar”

78)

Anar bədii yaradıcılığa neçənci ildə başlamışdır?            https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	1964
B)	1938
C)	1957
D)	1970
E)	1960

79)

«Xeyir və Şər» hansı poemadandır?

A)	«Yeddi gözəl»
B)	«Leyli və Məcnun»
C)	«İsgəndərnamə»
D)	«Xosrov və Şirin»
E)	«Sirlər xəzinəsi»

80)

“Qocalar” şeirinin müəllifi kimdir?

A)	Mirmehdi Seyidzadə
B)	Cabir Novruz
C)	Bəxtiyar Vahabzadə
D)	Mirvarid Dilbazi
E)	Əliağa Kürçaylı

81)

Hansı qeyri-müəyyən miqdar saylarından sonra gələn isimlər cəmdə olmalıdır?

A)	bir qədər, minlərcə
B)	bir sıra, bir çox
C)	az, onlarla
D)	üç-dörd, yüzlərlə
E)	çox, xeyli

82)

Vurğusu dəyişməklə mənası dəyişən sözü göstərin:

A)	dünən
B)	xülasə
C)	çətin
D)	astronom
E)	sarı

83)

A)	1,2,4
B)	2,5
C)	4,5,6
D)	6,7
E)	3,5,7

https://blogreklamedu.blogspot.com/

84)

Modal sözlərlə bağlı səhv fikri seçin:

A)	“Nəhayət, ümumiyyətlə, xülasə”- nəticə bildirən modal sözlərdir.
B)	Modal sözlər digər sözlərlə sintaktik əlaqəyə girmir.
C)	Modal sözlərin cümlədə yeri sərbəstdir.
D)	Ara sözlər əsasən, modal sözlərlə ifadə olunur.
E)	”Dünən xəbərlərdə verilmiş məlumata görə, sabah hava yağmurlu olacaq” cümləsində fikrin mənbəyini ifadə edən modal söz işlənmişdir

85)

Kosmos və oçerk sözlərinin fonetik təhlili ilə bağlı düzgün fikirləri seçin. 1. Hər ikisi ahəng qanuna tabedir. 2. Hər iki sözün hecaları samitlə başlayıb, samitlə bitir. 3. Hər iki sözdə vurğu ilk hecadadır. 4. Hər ikisi yazılışı ilə tələffüzü fərqlənməyən sözdür. 5. Hər ikisində qarşılığı olmayan bir cingiltili samit vardır. 6. İkinci sözün vurğusunu dəyişməklə mənasını dəyişdirmək olar.

A)	1, 4, 5
B)	3, 4, 5
C)	4, 5, 6
D)	2, 3, 4
E)	1, 2, 6

86)

Hansı tabeli mürəkkəb cümlələrdə budaq cümlələr birinci işlənmişdir? 1.O insan ki başqasına yaxşılıq arzulaya bilmir, o, özü xoşbəxt ola bilməz. 2.Biz o zaman yuxudan oyandıq ki, gün çıxıb ətrafı işıqlandırmışdı. 3.Biz içəri girmişdik ki, vağzalı çalındı. 4.Kim ki vicdanı qarşısında təmizdir, o, xoşbəxtdir. 5.İş ondadır ki, tikinti hələ başa çatmayıb.

A)	1,2,5
B)	2,4
C)	1,3,4
D)	3,4,5
E)	2,5

87)

«Gülər bizim gəzintimizin bitməsini istəmirdi» cümləsindəki tamamlıq nə ilə ifadə olunmuşdur?https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	III növ təyini söz birləşməsi ilə
B)	II növ təyini söz birləşməsi ilə
C)	məsdər tərkibi ilə
D)	isimlə
E)	I növ təyini söz birləşməsi ilə

88)

«Ürəyiaçıq» mürəkkəb sifətinin tərkib hissələrini göstərin.

A)	təsirlik hal şəkilçili isim və düzəltmə sifət
B)	təsirlik hal şəkilçili isim və sadə sifət
C)	mənsubiyyət şəkilçili isim və düzəltmə sifət
D)	mənsubiyyət şəkilçili isim və düzəltmə zərf
E)	mənsubiyyət şəkilçili isim və sadə sifət

89)

Bu dil tipində sözün kökü içəridən dəyişir, şəkilçi sözün müxtəlif yerlərində işlənə bilir https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	flektiv
B)	iltisaqi
C)	həm kök, həm flektiv
D)	həm iltisaqi, həm flektiv
E)	kök dillər

90)

“Qış sərt gəldiyi üçün dağlarda qar çoxdur” cümləsini tabeli mürəkkəb cümləyə çevirsək, budaq cümlə hansı növdə olar?

A)	mübtəda
B)	xəbər
C)	səbəb
D)	tamamlıq
E)	məqsəd

91)

Tərkib hissələri yalnız intonasiya ilə bağlanmış tabeli mürəkkəb cümləni göstərin                         https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	Bu komandanı da udsaq, çempion olacağımıza daha şübhə yoxdur.
B)	Üç – dörd ay olar, mən onu görə bilmirəm.
C)	Ürəyimdən keçirdi ki, bu dəfə onun köməyindən istifadə etməyim.
D)	Bircə ondan razıyam ki, özümdən narazıyam.
E)	Kim nə vaxt istəyir, gedə bilər.

92)

Hansı bənd ismi birləşmələrdən ibarətdir?

A)	övladını sevən, sonsuz arzular
B)	həyat eşqi, səmimi söhbət
C)	vətən həsrəti, vətən üçün yaşamaq
D)	cəh – cəh vuran, sərgi açılanda
E)	görüş keçirmək, dəniz havası

93)

Feli sifətlərdən ibarət olan cərgəni göstərin.      https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	qaçağan, çalışan
B)	gülməli, qorxunc
C)	əzgin, güləyən
D)	qurucu, danışmalı
E)	dinləyən, yazılmış

94)

-gil, -zadə, -daş şəkilçiləri ilə əmələ gələn düzəltmə isimlər hansı mənanı bildirir?

A)	kiçiltmə
B)	məkan
C)	insan anlayışı
D)	cansız əşya
E)	mücərrəd

95)

Frazeoloji birləşməni göstərin:

A)	məşğul olmaq
B)	göz yetirmək
C)	iştirak etmək
D)	məşq etmək
E)	yerbəyer etmək

96)

”Mənim qapım hər kəsin üzünə açıqdır”cümləsinin morfoloji təhlili ilə bağlı doğru cavabları göstərin. 1. mənim-şəxs əvəzliyidir,mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmişdir. 2. qapım-isimdir,mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmişdir. 3. hər kəsin-təyini əvəzlikdir,yiyəlik haldadır. 4. üzünə- isimdir,mənsubiyyət və hal şəkilçilərini qəbul etmişdir. 5. açıqdır-feldir,indiki zamandadır

A)	1,2,4
B)	3,4
C)	1,2,3
D)	2,4
E)	2,4,5

97)

Tabesiz mürəkkəb cümlənin tərəfləri arasında hansı məna əlaqəsi var? Yaşatmaq çətindir, unutmaq asan.

A)	səbəb-nəticə
B)	zaman
C)	ardıcıllıq
D)	qarşılaşdırma
E)	aydınlaşdırma

98)

Vasitəsiz tamamlığın əsas xüsusiyyəti hansıdır?

A)	İş görən şəxsi göstərir, həm feli, həm ismi xəbərlə əlaqəyə girir.
B)	Yalnız təsirli fellərlə əlaqəyə girir, müəyyən və qeyri-müəyyən olur.
C)	İşin icrasının keyfiyyətini bildirir.
D)	Adlıq və yiyəlik haldan başqa digər hallarda olur.
E)	Əşyanın sayı və kəmiyyətini bildirir.

99)

Hansı cümlədə şühudi keçmiş zamanda işlənən fel var?

A)	Yaşadır anaları övladların sevinci.
B)	Çox uzaqdan eşidirdi Vətənimin gur səsini...
C)	Gəlmişdim ellərə salam deməyə.
D)	Ürəyim nisgilli-nisgilli dilləndi, Yerlər də, göylər də kövrəldi.
E)	Çətindi, asandı, bilmirəm, bilirəm ki, həyat mübarizədir

100)

Əşyanı ümumi şəkildə müəyyən edən əvəzlikləri göstərin.  https://blogreklamedu.blogspot.com/

A)	kim, nə, hara, necə, niyə
B)	biri, birisi, nə isə, kimsə
C)	öz, hər, bütün, filan
D)	mən, sən, o, biz, siz, onlar
E)	o, bu, belə, elə, həmin

101)

Aşağıdakı fikirlərdən ancaq biri “Dədə Qorqud” eposuna aiddir:

A)	Çox hissəsi nəsrləşdirildiyindən türk – Azərbaycan eposunun poetik intonasiyası qorunmamışdır.
B)	Yarandığı dövrdən nəsr nəzmdən kəskin fərqlənir.
C)	Qədim dövrlərdə nəzmlə olduğundan qopuzun müşayiəti ilə avazla oxunmuşdur.
D)	Orta əsrlərdə yazıya köçürüldüyündən İslamdan əvvəlki əlamətlər əsərdə yoxdur.
E)	Bütün boyları eyni yaradıcılıq dövrünün məhsuludur.

102)

B.Vahabzadənin «Azərbaycan» şeiri ilə bağlı səhv cavabı göstərin.

A)	Vətənpərvərlik mövzusundadır
B)	Şeirdə təbiət gözəlliklərinin tərənnümü əsas yer tutur
C)	Heca vəznindədir.
D)	Şeirdə tarixi keçmişimiz xatırlanır.
E)	Sonuncu bənddə şair özünü də vətənin bir parçası adlandırır

103)

Rəməl sözünün mənası nə deməkdir?

A)	yüngül, axıcı, oynaq
B)	bülbülün cəh-cəhi
C)	ləngərlənmək, dalğalanmaq
D)	xoş, ürəyəyatan avaz
E)	xəfif, mülayim

104)

M.Şəhriyarın poema yaradıcılığı ilə bağlı düzgün fikirləri göstəin. 1. “Gecənin əfsanəsi” tarixi-romantik poemadır. 2. “Nişapurda günəş batarkən”, “Heydərbabaya salam” əsərlərində Xorasandakı sürgün illərindən danışır. 3. “Səhəndiyyə”, “Heydərbabaya salam” poemaları Azərbaycan dilindədir. 4. “Haqqın səsi” poeması tərcümeyi-hal poemasıdır. 5. “Səhəndiyyə” Bulud Qaraçorlu Səhəndin məktubuna cavab olaraq yazılmışdır

A)	1, 2, 3
B)	2, 4
C)	1, 3, 5
D)	1, 2, 5
E)	4, 5

105)

Almas İldırım universitetin şərq fakültəsindən nə üçün xaric edilmişdir?

A)	«A dağlar» şeirinə görə
B)	tacir ailəsindən olduğuna görə
C)	Türkiyədəki fəaliyyətinə görə
D)	Məşhəd şəhərində inqilabi təşkilata qoşulduğuna görə
E)	«Dağlar səslənirkən» kitabının nəşr olunmasına görə

106)

Atalar sözü haqqında deyilənlərdən biri yanlışdır:

A)	Atalar sözündə müəyyən bir fikir hökm şəklində və bitmiş olur
B)	Bu janra bəzən "qıfılbənd" də deyilir.
C)	Atalar sözü və məsəllər həm nəzmlə, həm də nəsrlə olur
D)	Nəzmlə olan atalar sözü heca vəznində olur.
E)	Şifahi xalq ədəbiyyatının məzmunca dərin fikir ifadə edən janrıdır.

107)

Süleyman Sani Axundovun «Qorxulu nağıllar» silsiləsinə aşağıdakı hekayələrdən hansılar daxildir? 1.”Əhməd vəMəleykə” 2.”Əşrəf” 3.”Baş xiyabanda” 4.”Köç” 5.”Nurəddin” 6.”Ana ürəyi, dağ çiçəyi”

A)	2,3,5
B)	3,4,6
C)	1,2,3
D)	1,3,6
E)	1,2,5

108)

S.Ə.Şirvani ilə M.Ə.Sabir arasında ortaq cəhət: 1. tipi öz dili ilə danışdırmaq 2. dərslik tərtib etmək 3. yalnız əruz vəznində yazmaq 4. satirik üslubda yazmaq 5. öz dövrünün mətbuat orqanlarında fəal iştirak etmək

A)	1, 5
B)	1, 2
C)	1, 4, 5
D)	2, 4, 5
E)	3, 4, 5

109)

Dramatik növə aid verilmiş fikirlərdən biri səhvdir

A)	Əsasən, nəsrlə olub həyat hadisələrini müfəssəl, ətraflı təsvir edir.
B)	Dramatik növün inkişafı teatr sənətinin yaranmasına gətirib çıxarmışdır.
C)	Səhnədə oynamaq, tamaşaçılar qarşısında ifa etmək üçündür
D)	Dramatik növün komediya, dram, faciə janrları vardır
E)	Həm nəzmlə, həm də nəsrlə yazılır.

110)

Nizami Gəncəvi hansı poemasında atasının, dayısının və anasının həyatdan getdiklərini dərin kədərlə bildirir?

A)	"Xosrov və Şirin"
B)	"Leyli və Məcnun"
C)	"Yeddi gözəl"
D)	"İsgəndərnamə"
E)	"Sirlər xəzinəsi"

111)

M.F.Axundzadənin «Aldanmış kəvakib» əsərinin ədəbiyyat tarixində yeri.

A)	Romantik nəsr nümunəsidir.
B)	İlk komediyadır.
C)	İlk poemadır.
D)	Yeni tipli realist nəsrin və povest janrının ilk nümunəsidir.
E)	Ədəbiyyatımızda ilk hekayədir.

112)

Ə.Kərimin ilk şeiri hansıdır?

A)	“Ana və şəkil”
B)	“Pillələr”
C)	“Bahar çiçəkləri”
D)	“Təzə müəllim”
E)	“Ayaqsız”

113)

Ol pir bu xeyir işə qılıb cəhd Məcnuna mürəttəb etdi bir məhd. Aldı onu, azmi-rah qıldı, Əzmi-hərəmi-ilah qıldı. M.Füzulinin “Leyli və Məcnun” poemasından verilmiş bu nümunə haqqındakı doğru fikri göstərin

A)	Nümunədə rədif yoxdur.
B)	Rəməl bəhrindədir.
C)	“Ol pir” dedikdə Nofəl nəzərdə tutulur.
D)	aabb şəklində qafiyələnmişdir.
E)	Qəsidə formasındadır.

114)

Süjet və kompozisiya ilə bağlı doğru fikirləri seçin. 1. Kompozisiya süjetə daxildir. 2. Epiloq və proloq süjetdən kənardır. 3. Lirik şeirlərdə süjet olmur. 4. Lirik ricət yer və məkanın təsviridir. 5. Ekspozisiya bədii müqəddimədir.

A)	1,2,5
B)	4,5
C)	1,3,4
D)	2,3,5
E)	1,4

115)

1012-ci ildə Təbriz yaxınlığında, Şadiabad kəndində anadan olmuş bu sənətkar həm Şəddadilər, həm də Rəvvadilər sarayında böyük nüfuz qazanmışdır.

A)	Qətran Təbrizi
B)	Məhsəti Gəncəvi
C)	Nizami Gəncəvi
D)	Əfzəlləddin Xaqani
E)	İbn Rüşd

116)

« Lirik-psixoloji hekayələr onun yaradıcılıq uğurları sayılır». Söhbət hansı sənətkardan gedir?

A)	Elçin
B)	Anar
C)	M.İbrahimov
D)	S. Rəhimov
E)	İ.Əfəndiyev

117)

Dramatik əsərdə iki və daha artıq şəxs arasındakı söhbətə nə deyilir?

A)	monoloq
B)	remarka
C)	komediya
D)	hərəkət
E)	dialoq

118)

«İki od arasında» əsəri 1964 – cü ildə hansı adla çap olunmuşdur?

A)	«Yurd sevgisi»
B)	«Qələbə»
C)	«Qarlı aşırım»
D)	«Xudafərin körpüsü»
E)	«Qan içində»

119)

Məmməd Namazın “Hamının günəşi” əsərində oxunan şeirin (mahnının) müəllifi və adını göstərin.

A)	H.Ziya "Qarabağda"
B)	Ə.Kürçaylı "Vətən"
C)	M.Araz "Dünya sənin, dünya mənim"
D)	X.Rza Ulutürk "Gerbimiz-qəlbimiz"
E)	M.Araz "Azərbaycan-dünyam mənim"

120)

Biri ibrətamiz hekayələrə aid deyil

A)	"İnsansevərlik"
B)	"Oğru"
C)	"Heç kəsi qınamayın"
D)	"Həyat dərsi"
E)	"Möcüzə"